Yerel seçim: Siyasi partilerin aday listeleri nasıl şekillendi?

BBC Türkçe

Ayşe Sayın

Siyasi partiler, 31 Mart'ta yapılacak yerel seçimlerinde belediye başkanlığı ve belediye meclis üyeliğine aday göstereceği isimlerin listesini seçim kurullarına verdi. Listelerin teslimi için öngörülen süre, dün(19 Ocak 2019) saat 17:00 itibarıyla doldu.

Listelerin seçim kurullarına verilme süresinin dolmasına çok kısa süre kala, genel seçimlerde olduğu gibi, yerel seçimlere de ittifak halinde girme kararı alan AKP ve MHP, ittifakın kapsamını genişleterek, bazı yerlerde adaylarını çektiler.

İki partinin "son dakika" uzlaşması doğrultusunda MHP ağırlıklı olarak kayyum atanan yerler olmak üzere 16 ilde, AKP 3 ilde adayını çekme kararı aldı.

Varılan uzlaşma gereğince AKP Kars, Kırklareli ve Iğdır'da adaylarını çekti.

MHP ise daha önce ittifak kapsamında olmayan Bolu, Giresun, Yalova, Bilecik, Çanakkale, Burdur, Zonguldak, Sinop'un da aralarında bulunduğu illerde adaylarını çekti.

Ayrıca iki parti çok sayıda ilçede de ittifak yaptı.

Olağanüstü Hal uygulaması döneminde kayyum atanan Hakkari, Batman, Siirt, Şırnak, Ağrı, Bitlis, Tunceli'de, Muş'ta da AKP adayları yarışacak.

AKP ve MHP, 51 ilde ittifak yapıyor

AKP ve MHP daha önce 30 büyükşehirde ittifak yapma konusunda uzlaşmıştı.

Adana, Mersin, Manisa Büyükşehir Belediye başkanlıkları için MHP'nin aday çıkarması kararlaştırılırken, 27 büyükşehir AKP'ye bırakılmıştı.

İki parti 30 büyükşehirin dışında, toplam 21 ilde daha ittifak yapacak.

BBP'den destek kararı

Büyük Birlik Partisi (BBP) ise 30 büyükşehirde aday çıkarmayarak, AKP-MHP ittifakına destek verme kararı aldı. 400 dolayında yerde aday çıkaran BBP ayrıca, yine iki partinin ittifak yaptığı illerde de aday göstermedi.

CHP ve İYİ Parti, 50 ilde ittifak yapıyor

CHP ve İYİ Parti de genel seçimlerde olduğu gibi yerel seçimlere ittifak yaparak giriyor.

İki parti 23'ü büyükşehir, toplam 50 ilde ittifak yapma kararı aldı.

CHP, İYİ Parti ile ittifak kapsamında 19'u büyükşehir 38'i il olmak üzere toplam 905 seçim bölgesinde aday gösterdi. CHP'nin İzmir'in Buca ilçesinde aday gösterdiği Suat Nezir adaylığını geri çekerken, yerine Erhan Kılıç aday gösterildi.

CHP'nin Siverek adayı Mehmet Fatih Bucak

Aday listelerini teslim eden CHP'de ise gözler parti içinde tartışma konusu olan ve Grup Başkanvekili Özgür Özel'in de aralarında bulunduğu çok sayıda parti yöneticisinin adaylığına karşı çıktığı Mehmet Fatih Bucak'ın Siverek adaylığından çekilip çekilmeyeceğindeydi.

Ancak parti yönetimi, yükselen itirazlara rağmen, daha önce MHP'den aday adayı olan ve "Seçime değil ölmeye geliyorum. Bir daha Bucak'ın içinde bir tane başka partiyle araba görürsem kendileri bilir, kendilerine mezar kazmaya başlasınlar" sözleriyle tepki toplayan Bucak'ı aday gösterdi.

İYİ Parti: Mersin'de yapılan 'dahili' operasyon

MHP'den istifa ederek, İYİ Parti Mersin Büyükşehir Belediye Başkan Adayı olan Burhanettin Kocamaz, il yönetiminin başvuruyu geciktirmesi nedeniyle aday olamadı. İYİ Parti yönetimi, bunun üzerine Mersin il yönetimini görevden aldı.

İYİ Parti Genel Merkezi'nden yapılan açıklamada, parti kurulduğundan bu yana çeşitli engeller ve oyunlarla karşılaştığı belirtilerek, il yönetimi tarafından Belediye Başkanı Kocamaz'ın başvuru evrakının, bilinçli olarak aday listelerinin teslim saati olan 17.00'den sonra İl Seçim Kurulu'na teslim edildiği vurgulandı.

Açıklamada bu tavır bir "dahili" operasyon olarak nitelendirildi:

"Bu bir ihmal değildir. Bu bir sorumsuzluk da değildir. Bu, İYİ Parti'ye yönelik "dahili" bir operasyondur. Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığını kazanacağı herkes tarafından kabul edilen, sayın Burhanettin Kocamaz'ın ve dolayısıyla partimizin yoluna örülen bu duvar, Türkiye'de siyasetin getirildiği noktayı tariflemek bakımından ibret vericidir. İl Başkanı görevinden alınmıştır. Ancak, bu tablonun asıl sorumlusu ve nedenlerini araştırıp bulmak, boynumuzun borcudur."

İdris Naim Şahin, Saadet Partisi'nin Ordu adayı

24 Haziran seçimlerinde CHP-İYİ Parti ile birlikte Millet İttifakı içinde yer alan Saadet Partisi (SP) yerel seçimlere ise kendi adaylarıyla girecek.

SP, 1389 yerde aday gösterdi. Şanlıurfa'da 23. dönem Bağımsız Şanlıurfa Milletvekili olan Sabahattin Cevheri'yi, Van'da kapatılan Refah Partisi Milletvekili Fethullah Erbaş'ı, Adıyaman'da ise eski AKP Milletvekili Ahmet Faruk Ünsal'ı aday gösterdi. CHP ve İYİ Parti, Adıyaman'da Ünsal'ı destekleyecek.

İttifak görüşmelerinin başında CHP ve İYİ Parti'nin ortak adayı olmak isteyen eski İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, sürpriz bir kararla SP'nin Ordu Büyükşehir Belediye Başkan Adayı oldu.

İYİ Parti ise Ordu'da aday çıkarmadı. CHP ise Ordu'da milletvekili Mustafa Adıgüzel'i aday göstermişti.

HDP Ankara'da aday çıkarmadı

Daha önce İstanbul, İzmir, Adana'nın da aralarında bulunduğu Batı ve Akdeniz'deki pek çok yerde aday çıkarmayarak, AKP-MHP bloğu karşısındaki muhalefet partilerinin adayını destekleme kararı alan HDP, aday çıkarmayacağı illerin kapsamını genişletti.

HDP; Ankara, Mersin, Aydın, Bursa ve Antalya'da da büyükşehir belediye başkanlıkları için aday çıkarmama kararı aldı. Ankara'nın Çankaya ilçesinde ise Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu'nu aday gösterdi.

Vekil adaylar

Yerel seçimlerde aralarında eski TBMM Başkanı Binali Yıldırım'ın da bulunduğu 17 milletvekili belediye başkanlığı için yarışacak.

Anadolu Ajansı'nın haberine göre AKP'den 3, CHP'den 5, HDP'den 6, İYİ Parti'den 2, bağımsız 1 milletvekili yarışacak.

AKP'de Yıldırım'ın yanısıra, Mehmet Özhaseki Ankara, Mustafa Savaş Aydın'da aday oldu.

CHP; Bolu'da Tanju Özcan, İzmit'te Fatma Kaplan Hürriyet, Bursa Osmangazi'de Erkan Aydın, Kahramanmaraş'ta Ali Öztunç, Ordu'da Mustafa Adıgüzel'i aday gösterdi.

HDP ise Diyarbakır'da Selçuk Mızraklı, Kars'ta Ayhan Bilgen, Hişyar Özsoy'u Bingöl, Züleyha Gülüm'ü Kocaeli, Bedia Özgökçe Ertan'ı Van, Filiz Kerestecioğlu'nu Çankaya'da aday gösterdi.

İYİ Parti Balıkesir'de İsmail Ok, Adana'da İsmail Koncuk'u aday gösterirken, MHP'den istifa eden bağımsız milletvekili Erhan Usta'da Samsun'da Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday oldu.