Yorum: Castrosuz Küba sıfırdan mı başlıyor?

19 Nisan 2018 05:10

Annem Castro rejimi döneminde doğdu, ben Castro rejimi döneminde doğdum, oğlum da Castro rejimi döneminde doğdu. Küba’da en az üç nesil Castro adlı iki kişinin yönetimi altında yaşadı. Bu monoton durum 19 Nisan’da yeni devlet başkanının ilan edilmesiyle son buluyor. Bu kişi şimdiye kadar izlenen politikaları mı sürdürecek, yoksa reformlara mı imza atacak bilinmiyor, ancak devletin başında yeni bir ismin olması şu gerçekliğe işaret ediyor: Küba’da Castro dönemi sona eriyor.

Ancak Küba’nın son 50 yıllık geçmişinde emsalsiz bir gün olan 19 Nisan’ın hemen öncesinde, devlet erkinde önemli bir değişimin arifesinde bulunulmasına rağmen Havana sokaklarındaki beklentiler o kadar da yüksek değildi.

Kayıtsızlığın üç nedeni var

İnsanlardaki bu tamamen kayıtsız olma durumunun en az üç nedeni var. Birincisi, halkın büyük bir bölümünü günbegün hayatta kalma mücadelesi vermeye iten kötü ekonomik durum. Farklı bir Küba’ya ilişkin fikir jimnastikleri, gündelik olan ama mutlaka çözülmesi gereken görevler nedeniyle bir kenara itilmek zorunda kalıyor. Örneğin öğlen yemeği için malzeme nasıl bulunacak ya da işe gidiş gelişler nasıl organize edilecek gibi.

Bu umursamazlığın ikinci nedeni ise kötümserlik; Küba’daki yaşlılar yönetiminde zaten fazla bir değişiklik olmayacağı ve Castro^nun yerine sadece bir kuklasını geçirdiği ve arka planda da olsa iktidarı elinde tutmaya devam edeceği inancı.

Bu can sıkıntısının üçüncü sebebi de insanların başka siyasi bir senaryo tanımaması, bundan dolayı da 'tarihî nesil' ötesindeki başka bir alternatif ile kıyaslama yapamaması ve böyle bir alternatifle ilişkilendirememesi gerçeğinde yatıyor.

Halktaki bu "her şey şimdiye kadar olduğu gibi gider" tarzındaki kaderci duygu, Castro kardeşlerin adada 60 yıl süren mutlak iktidarlarının doğrudan bir sonucu. Her türlü muhalefeti anında ezmek ve her türlü potansiyel rakibi ortadan kaldırmak suretiyle her iki kardeş Küba tarihinde ayrılmaz ve kesintisiz bir sayfa oluşturdular.

Kübalılar artık yorgun düştü

Küba halkının yüzde 70’inden fazlası, bir grup sakallı adamın silahları ve gülücükleri eşliğinde Havana’ya girdikleri tarih olan Ocak 1959’da sonra doğanlardır. Bundan kısa bir süre sonra tüm okul kitaplarında, tüm medyada ve hükümet propagandasında bu yaşil üniformalı "devrimciler" ülkeyi kurtaran birer Mesih gibi gösterildiler. On yıllar boyunca Küba halkının resmi ideoloji, Komünist Parti ve onun lideri Castro ile aynı görüşte oldukları inancını yaydılar.

Ama şimdi biyolojik gerçekler Küba tarihinin bu sayfasını noktalıyor. Bu, Küba tarihinde bir milâd, yeni bir başlangıç yılı olabilir. Ama ellerinde bayraklar sallayarak Havana sokaklarından sevinç içinde geçen insanlar yerine sadece yorgunluk emareleri öne çıkıyor. Bu ruh hali, aşırı uzun süren bekleme sürecinin ardından halkın şevk ve coşku yeteneğinin tamamen körelmiş olduğunu da ortaya koyuyor.

Yoani Sánchez

Havanalı dilbilimci Yoani Sánchez, 2007 yılında “Nesil Y” başlığı altında yayınladığı yazılarıyla Küba’da ilk sansürsüz blog yazarı olarak tanındı. Bu yazılarında Küba’nın günlük yaşamındaki sorunlara değindi. 2002 ile 2004 arasında İsviçre’de sürgünde yaşadı, ancak sonra ülkesine döndü. Şu sıralar çok sayıda uluslararası medya kuruluşuna, bu arada DW’nin İspanyolca yayınlarına makaleler yazıyor.