Avrupa’ya giden tüm mülteci ve göçmenlerin Türkiye’ye iadesini öngören anlaşma dün yürürlüğe girdi. Ancak Yunanistan, personel eksikliği nedeniyle mültecileri kısa süre iade edemeyeceğini açıkladı.
Yunanistan, Türkiye ve AB mülteci anlaşması kapsamında 20 Mart tarihinden itibaren Yunanistan’a geçen mültecilerin Türkiye’ye iade edilmesine yönelik kararın hemen uygulanmayacağını açıkladı. Yunan hükümeti yeterli sayıda personel bulunmadığı gerekçesiyle mültecilerin iadesine kısa süre başlanmasının söz konusu olmadığını bildirdi.
Milliyet'te yer alan habere göre, anlaşmaya göre, Yunanistan’ın 4 Nisan tarihinden itibaren mültecileri Türkiye’ye iade etmeye başlaması gerekiyor. Hükümetin mülteci konusunda sözcüsü Giorgos Kyritsis, “Metne göre, mültecileri geri göndermeye yönelik anlaşma 20 Mart tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Fakat bunun gibi bir plan sadece 24 saat içinde harekete geçemez” dedi. Anlaşmaya göre, Yunanistan’a mültecilerin iadesi için AB ve Türkiye’den tercüman, polis ve avukatlardan oluşan 2 bin 300 personelin gönderilmesi gerekiyor. Midilli’deki bir Yunan yetkili ise, planın uygulanıp uygulanmayacağını bilmeğini söyledi. Fransa ve Almanya’nın Yunanistan’a 600 polis göndermek üzerinde anlaştıkları belirtiliyor.
AB ile Türkiye arasında 18 Mart’ta uzlaşmaya varılan anlaşmaya göre, Yunanistan’dan alınacak her mülteci karşılığında Türkiye’deki Suriyeli mülteciler Avrupa’ya gönderilecek. Iraklı, Afgan ve Suriyeli mültecilerin kendi rızaları olmadan bir başka ülkeye iade edilmelerinin şiddetle sonuçlanması ve uluslararası bir tepkiye neden olması ihtimalinden de endişe ediliyor.
Dün, anlaşmanın yürürlüğe girmesinin ardından Yunanistan’a 50 kadar mültecinin vardığı aktarıldı. Anlaşmanın sağlandığı 18 Mart günü 1498 mülteci Yunanistan’a geçerken, anlaşmanın yürürlüğe girmesinden bir gün önce 875 mültecinin Yunan adalarına vardığı belirtildi. Reuters haber ajansı ise mülteci anlaşmasının aylar içinde bozulabileceğini, anlaşma taraflarının sorumluluklarını yerine getirecek görüntü vermediğini yazdı. Sığınmacıların iadesi için Yunanistan’ın ‘yıpranmış sığınma ve hukuk’ sistemin büyük ölçüde değiştirilmesi gerektiği belirtiliyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Yunanistan’da sığınma sisteminin oldukça yetersiz olması gerekçesiyle, diğer Avrupa ülkelerine gelen mültecilerin ülkeye iade edilmesinin ‘insanlık dışı’ olduğuna hükmetmişti. Reuters’a konuşan bir AB yetkilisi kısa süre iadeleri başlamanın, “Yunanistan’ın iki haftada Hollanda’ya dönüşmesini beklemek gibi” olduğunu söyledi.
Almanya Şansölyesi Angela Merkel’in partisi Hıristiyan Demokrat Birliği’nden (CDU) üst düzey bir yetkili Reuters’a, “Türkiye anlaşmasının uygulamada başarılı olup olmayacağını bilmiyorum. Diğer Avrupalı devletler bizim tarafımızda değil... Almanya tarafından aldatılmış hissediyorlar” dedi. Merkel, Brüksel’deki zirveden sonra, “Açıkçası bugün anlaşmaya vardığımız konu hakkında yanılsamaya sahip değilim. Üstesinden gelmemiz gereken büyük lojistik sorunlar var” demişti.