Yurt öğrencilerinin güvenlik kaygıları neler?
Adana'da11'i çocuk 12 kişinin özel bir kız yurdunda hayatını kaybettiği yangının ardından, yurtlarda yaşanabilecek acil durumlara karşı alınan önlemlerin ne kadar yeterli olduğu sorusu tartışılmaya başlandı.
Adana Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü'nün yurttaki yangın merdiveninin kilitli olduğunu ve bu nedenle öğrencilerin binadan çıkamadığını açıklamasından sonra, binlerce öğrenci Twitter üzerinden kendi yurtlarındaki yangın merdivenin kilitli olup olmadığı bilgisini paylaştı.
Bu sabah bir açıklama yapan Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak, "Bize verilen ilk bilgiler, yangın çıkış kapısında kilit olmadığı yönünde" demişti.
BBC Türkçe'nin sorularını yanıtlayan ve kimi Kredi Yurtlar Kurumu'na (KYK) ait devlet yurtlarında, kimi özel yurtlarda kalan farklı şehirlerden öğrencilerin hemen hepsi, yangın merdivenlerinin işlevsiz olduğunu belirtti.
Afyon Kocatepe Üniversitesi'nde okuyan bir öğrenci, Afyon'da Erenler mahallesi adı verilen öğrenci yerleşkesinde geçen yıl açılan KYK yurdunda yangın merdiveni bulunmadığını ve yerleşkede yine Tahsil Çağındaki Talebelere Yardım Derneği'ne ait bir yurtta da yangın merdiveni olmadığını söylüyor:
"900 küsur kişilik KYK yurdunda, üçüncü katta kalıyorum. Yurdun giriş-çıkış kapısına ulaşmam için zemin katın altındaki geçitten geçmek gerekiyor. Olası bi yangın durumunda eğer göçük altında kalmayı göze alabilirsem zemin kattaki geçit altından geçebilirim. Yurt üstelik gecen yıl açıldı. Yetkililere birkaç kez söylememe rağmen 'Yurt yeni yapıldı, onlar da yapılır' gibi cevaplar aldım. Dünden sonra birkaç arkadaşımla konuşup bunun için imza toplamayı düşünüyoruz."
"'Kızlar kaçmasın' diye parmaklık yapıldı"
Afyon'daki özel Dinar Kaptan Kız Yurdu'nda iki sene yaşamış bir öğrenci ise, geceleri yurt görevlilerinin kapıları üzerlerine kitleyip gittiklerini anlatıyor:
"İki sene önce kaldığım yurtta yangın merdivenine çıkan balkonlar kilitliydi ve yangın merdiveninden aşağıya 'kızlar kaçmasın' diye yatay parmaklıklar yapılmıştı. Geceleri yurdu üzerimizden kilitleyip gidiyorlardı ve dışarı çıkabilmek imkansızdı."
BBC Türkçe'ye konuşan öğrencilere göre yangın merdiveni kilitli tutulan başka bir KYK yurdu ise İzmir Cihannüma Kız Öğrenci Yurdu. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi'nde okuyan bir öğrenci, "Yurttaki koridorların sonlarındaki merdivenlerden sığınağa iniliyor. Ancak dışarıya açılan kapılar, yani yangın merdivenleri kitli oluyor bizim yurdumuzda. Sanırım geceleri sigara içmeye çıkmayalım ve kaçmayalım diye" diyor.
Hatay İskenderun Teknik Üniversitesi yakınlarında özel bir kız yurdunda kalan bir öğrenci de, tıpkı Afyon'daki kız öğrenci gibi yurt kapılarının üzerlerine kitlendiğini anlatıyor:
"Kaldığım yurtta yaklaşık 70 öğrenci bulunuyor. Yurtta lise öğrencisi de üniversite öğrencisi de kalıyor. Geçen senelerde geceleri tek çıkış olan kapıyı üzerimize kilitliyorlardı. Burada kendimi her yönden güvensiz hissediyorum. Bir şey olur da çıkamam diye kendi kapımı bile kilitleyemiyorum."
"Kendimizi güvende hissetmiyoruz"
Burdur'da Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi'nde okuyan Anıl Aydemir de, merkeze 20 dakika olan üniversite yerleşkesi içinde Yarı özel KYK yurdu Fereli Sinan Efendi Erkek Öğrenci Yurdu'nda yangın merdivenlerinin her zaman kilitli olduğunu söylüyor:
"Yurdun kapasitesi yaklaşık bin kişilik. Güvenlikler bir tehlike anında tek tuşla hepsinin açılacağını söylüyor. Bazen güvenlik bölümünde kimse durmadığın düşünürsek, acil bir şey olduğunda herkes kendi canını kurtarmaya çalışacak. Bunlar dışında öğrencilerin giriş çıkış yaptığı yer ise sadece tek kişinin geçebileceği genişlikte. Kendimizi güvende hissetmiyoruz. Dün arkadaşlar ile aramızda 'Dünkü olay burada yaşanmış olsa ne olurdu?' diye konuştuk ve cevap bulamadık."
"Yangın çıkışları öğrenci odalarında"
İskenderun'da Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği okuyan Birdal Deniz Çakmak, çevrede tek seçeneğin cemaat yurtları olduğunu ve burada yaşadığı sorunlardan dolayı üniversiteyi bırakıp İzmir'e döndüğünü söylüyor:
"İskenderun'a gittiğimde çok az erkek yurdu olduğunu gördüm. Olanlarının çoğunun da Cemaat'e bağlı olduğunu duyduk. Okula en yakın olan yurdu seçmek zorunda kaldım. Apart tarzında, hiç bir tabelası ve güvenlik elemanı bulunmayan bir binası vardı. Binada herhangi bir yangın merdiveni görmedim. Her sabah kalkıp ana yoldan geçip yemekhaneye gitmek zorunda kalıyorduk. Bu yolda yurttan bağımsız üniversite öğrencilerinden biri trafik kazası sonucu hayatını kaybetti ve biz bu yolu her sabah geçmek zorundaydık. Ben de bu yurtta daha fazla kalamadım ve iki hafta sonunda okulu dondurup çıkıp İzmir'e geri döndüm."
Çanakkale 18 Mart Üniversitesi'nde okuyan bir öğrenci, kaldığı özel bir yurtta yangın merdivenlerine açılan kapıların öğrencilerin kaldığı odalardan geçtiğini söylüyor:
"Yaşanan son acı olaydan sonra yangın merdivenini tekrar inceledim. 5-6 katlı bina... Her katta mutlaka bir öğrenci odasından geçmek zorunda kalarak yangın merdivenine ulaşılabiliyor. Acil bir durumda o odanın sahibi kapısını kilitli tutuyorsa vay halimize. Ayrıca yangın çıkışlarını gösteren tabelalar da yok."
KYK: Yurtlar standartlara uygun
BBC Türkçe'ye konuşan Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) Genel Müdür Yardımcısı Hasan Davulcu, KYK'ya ait yaklaşık 675 yurdun bulunduğunu ve 550 bin öğrencinin bu yurtlarda barındığını söyledi.
Davulcu, yurt ihtiyacının bu sayıyla büyük ölçüde karşılandığını ve yeni yurtların yapımının devam ettiğini söylüyor:
"Bize başvuran ve yerleşemeyen öğrencilerin sayılarını bildiğimiz için, yurt sayısının ihtiyacı büyük oranda karşıladığını söylebiliriz. Bazı yurtların da yapımı devam ediyor. Planlanan yurtların yapımıyla beraber bu ihtiyaç tamamen kalmış olacak."
Davulcu KYK yurtlarında alınan güvenlik önlemleriyle ilgili ise, "Şu an açılan yurtların tamamında güvenlikçiler var. Yurtların standartlarıyla ilgili Maliye Bakanlığı'nın belirlediği sayılar oranında güvenlikçiler alınıyor. Yurtlara parmak iziyle yapılıyor ve öğrenci bize ait değise zaten yurda giremiyor. Güvenlik kameraları ve dedektörler var" dedi.