Zimbabve'de darbe sonrası Mugabe istifa çağrılarına direniyor

Ordunun Çarşamba günü bir darbeyle kontrolü ele geçirdiği Zimbabve'de, ev hapsinde tutulan Devlet Başkanı Robert Mugabe bugün Harare'de bir üniversitede mezuniyet törenine katıldı. Mugabe böylece darbe sonrası ilk kez kamuoyu önüne çıktı.

Yapılan müdahalenin "darbe" olmadığını savunan Zimbabve ordusu tarafından yapılan açıklamada ise görevinden derhal istifa etmesi taleplerine direnen 93 yaşındaki devlet başkanıyla temasların sürdürüldüğü kaydedildi.

Aynı açıklamada devlet başkanının çevresini sardığı söylenen "suçluların" tutuklandığı da kaydedildi ama isim verilmedi.

Çarşamba gününden bu yana hükümetin üst düzeyde bir çok yetkilisinin gözaltına alındığı bildiriliyor.

Ordu tarafından yapılan açıklamada bir kısım yetkilinin de kaçtığı kaydedildi.

Televizyondan yayınlanan ordu açıklamasında, Mugabe ile görüşmelerin sonucundan kamuoyunun "en kısa zamanda" haberdar edileceği de kaydedildi.

Zimbabve muhalefet lideri Morgan Tsvangirai, Mugabe'nin derhal istifa etmesinin "halkın yararına" olacağını söyledi.

Devlet Başkanı Mugabe'nin geçen hafta Başkan Yardımcısı Emmerson Mnangagwa'yı görevden alarak, partisi Zanu-PF'nin liderliği ve dolayısıyla başkanlık için eşi Grace Mugabe'yi uygun gördüğünü belli etmesi üzerine ordu harekete geçmişti.

Ordu şimdi Mugabe'yi resmen istifa etmeye ikna ederek, yaptığı bu dramatik müdahaleye bir tür meşruiyet kazandırmayı umuyor.

Zimbabve'deki BBC muhabiri Andrew Harding, sokaklarda Mugabe'nin görevde kalmasını isteyen birini bulmanın güç olduğunu ama ülkeyi 1980'de, beyaz azınlık yönetiminin devrilmesinden beri yöneten devlet başkanının görevden ayrılışı ve sonrasındaki geçiş döneminin ayrıntıları üzerinde bir anlaşmaya varılmasının zaman alabileceğini söylüyor.

Başkent Harare'de durum belirsiz. Zimbabve Herald gazetesinin yayımladığı fotoğraflarda Mugabe'nin Harare'deki Devlet Sarayı'nda Genel Kurmay Başkanı General Constantino Chiwenga ve Güney Afrika Kalkınma Topluluğu'ndan iki temsilci ile birarada olduğu görülüyor.

Beraberlerinde, arabuluculuk için orada bulunduğu düşünülen Mugabe'nin uzun yıllardır tanıdığı Katolik rahip Fidelis Mukonori de var.

Görüşmeleri yakından izleyen kaynaklar, Mugabe'nin gelecek yıl yapılması planlanan seçimlerden önce istifa etmesi talebine direndiğini söylüyorlar.

Bazı gözlemciler Mugabe'nin istifa etmeden önce kendisi ve ailesinin güvenliğini garanti etmeye çalıştığını söylüyorlar.

İktidardaki Zanu-PF partisi yetkilileri daha önce yaptıkları açıklamada, partinin Aralık ayında yapılacak kongresine kadar Mugabe'nin resmen iktidarda kalmasını, kongrede onun yerine görevden almaya çalıştığı Emmerson Mnangagwa'nın göreve getirilmesini önermişti.

Güney Afrika, 2008'deki ekonomik çöküş ardından ülkelerinden kaçan milyonlarca Zimbabveliye ev sahipliği yapan bir ülke olarak buradaki gelişmeleri yakından izliyor ve istikrar istiyor.

Şu anda Mugabe ile görüşmeler sürdüren Güney Afrika Kalkınma Topluluğu heyetine de Güney Afrikalı yetkililer başkanlık ediyor.

Afrika Birliği ise, ordunun yönetime el koymasının kabul edilemeyeceğini söyledi. Birliğin dönem başkanı Gine Devlet Başkanı Alpha Conde, "orduyu kışlalarına dönmeye ve anayasal düzeni yeniden tesis etmeye" davet etti.