Ziraat Bankası’nın 2014’te, Turkcell’in o dönemdeki patronu Mehmet Emin Karamehmet’in vergi cenneti Virgin Adaları’ndaki şirketine verdiği 1.6 milyar dolarlık kredi kamuoyunda şöyle bir tartışılıp rafa kaldırıldı. Tarihe kayıt düşmek adına Ziraat Bankası’nın 1.6 milyar dolarlık kredisiyle ilgili yanıt bekleyen soruları tekrar hatırlayalım. Bugün olmasa bile belki bir gün cevaplarını öğrenmek üzere…
1) Ziraat Bankası, Doğan Grubu’na ait medya kuruluşlarını satın alması için de Demirören Grubu’na 700 milyon dolar kredi açmıştı. Turkcell’in Türk kalması, medya kuruluşunun el değiştirmesi… Bu kredilerle ilgili ricalar siyasilerden mi geldi? Siyasilerin talebiyle kredi vermek doğru mu? Yasal mı?
2) Bir kamu bankası vergi cennetindeki bir şirkete kredi verebilir mi?
3) Sayıştay’ın raporundan, Ziraat’in verdiği 1.6 milyar dolarlık krediyle ilgili 2019’a kadar tahsilat yapılamadığını öğrendik. Devlet 2019’da kamu bankalarına 28 milyar milyar TL sermaye koymak zorunda kalmıştı. Sermaye ihtiyacında Virgin kredisinin uzun yıllarca ödenmemesinin bankaya getirdiği yükün etkisi var mıdır? Bu durumda 1.6 milyar dolarlık kredinin yol açtığı bozulma halk tarafından finanse edilmiş oluyor mu?
4) Ziraat Bankası krediyi, “Turkcell’deki Türk ortaklığın devam etmesi” için verdiğini açıkladı. 1863 yılında çiftçiye, köylüye yardım etmesi için kurulan ve cumhuriyet döneminde de bu görevi yerine getirmeye devam eden Ziraat Bankası’nın böyle bir operasyon için kullanılması doğru mudur?
5) Ziraat Bankası kredinin geçtiğimiz Ekim ayında kapatıldığını açıkladı. Açıklamada yer almasa da Turkcell’de Mehmet Emin Karamehmet’in (Çukurova Grubu) hisselerini devralan Türkiye Varlık Fonu’nun ödemeyi yaptığı anlaşılıyor. Türkiye Varlık Fonu geçen Haziran’da Turkcell’i devralırken, İsveçli ortak Telia’ya yüzde 24’lük payı için 530 milyon dolar ödemişti. Turkcell’in eski patronu Çukurova Holding’in payı ise yüzde 13.76’ydı. Varlık Fonu Ziraat’ın 1.6 milyar dolarlık kredisini ödediyse karşılığında ne aldı? Çukurova’nın yüzde 13.76 hissesini mi? İsveçli Telia’nın yüzde 24 hissesi 530 milyon dolar ederken Çukurova’nın yüzde 13.76 hissesi nasıl 1.6 milyar dolar etti?
6) Eğer Ziraat’e 1.6 milyar dolarlık krediyi geçen ekim ayında ödeyen Türkiye Varlık Fonu değilse kimdi? Ne karşılığında ödedi?
7) Ziraat Bankası Genel Müdürü Hüseyin Aydın, 1.6 milyar dolarlık kredi karşılığında Turkcell’in yönetim kuruluna girmişti. Kredi kapandıysa neden hâlâ yönetim kurulunda?
8) 2019’da kamu bankalarına 28 milyar TL sermaye koyan devletin, geçen yıl kredilerde yaşanan hızlı artış sonrasında bir kez daha sermaye desteğinde bulunmak zorunda kalacağı çeşitli haber mecralarında yayınlandı. Holdinglerin, medya şirketlerinin halkın vergileriyle finanse edilmesi doğru mu?
9) Bu arada, Demirören’e Doğan medya grubunu alması için verilen 700 milyon dolarlık kredi ne oldu? Geri ödeniyor mu?
10) Şeker, kağıt, alüminyum fabrikalarını özel sektöre satarken kamu bankalarını neden özelleştirmediniz? Bankalar stratejik diye mi? Bankalar stratejik de Türk Telekom, SEKA stratejik değil miydi? Özelleştirme konusunda çekinceleriniz varsa Türk Telekom’u, şeker, kağıt, alüminyum fabrikalarını neden özelleştirdiniz?