Ziyaretçi paşa da İHAM'de sorgulanmıştı

TSK adına Ergenekon davasından tutuklu sanıklar emekli orgeneraller Hurşit Tolon ve Şener Eruygur’u cezaevinde ziyaret eden Kocaeli Garnizon Komutanı Korgeneral Galip Mendi’nin gazeteci Kutlu Adalı cinayetiyle ilgili olarak İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi (İHAM) tarafından sorgulandığı ortaya çıktı. 1996 yılında gazeteci Kutlu Adalı öldürüldüğü zaman Galip Mendi KKTC’de Sivil Savunma Teşkilatı başkanı olarak görev yapıyordu. 2000-2002 yılları arasında da KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanı olarak atandığında kendisine muhalefet tarafından büyük tepkiler gösterilmişti.. Kıbrıs basını 2000 yılında Tuğgeneral Mendi'nin atanmasını geniş bir şekilde işlemiş, Mendi'nin GKK'ya atanışı ile ilgili haberlerde, "Mendi'nin GKK'ya atanması yeni bir sertleşme dönemine girildiğini gösteriyor", 'KKTC yine paşazede' başlıkları atılmıştı. KKTC'de muhalefetin Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na atanan Tuğgeneral Galip Mendi'ye en büyük tepkiyi de bugünkü KTTC Cumhurbaşkanı M. Ali Talat vermişti. Mendi'yle birlikte göreve yeni atanan komutanlara bakanlara uygulanan tarzda bir protokol düzenlenince, Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) lideri Mehmet Ali Talat töreni sivilleşmeye aykırı sayarak havaalanındaki karşılama törenine gitmemişti. Tepkinin nedeni, 1996'da gazeteci Kutlu Adalı'nın SST tarafından öldürüldüğü yolundaki yaygın iddialardı, o dönem SST'nın başında bulunan isim Mendi de bu nedenle tepkilerden payını alıyordu. Denktaş'ın özel kalem müdürlüğünden gelen, ancak daha sonra muhalifler arasında saf tutan Adalı, öldürülmesinden önceki günlerde, art arda SST'yi hedef alan yazılar yazmıştı. Adalı özellikle, SST'nin Saint Parnabas Manastırı'na yaptığı esrarengiz baskının üzerine gidiyordu. İddiaya göre baskında manastır bekçileri bağlanmış ve 1974 öncesi buraya gömülen bir ganimet çıkarılmıştı. Bekçiler 'baskıncıların' kullandığı arabaların SST'nin plakalarını taşıdığı yönünde ifade vermişti. Ardından Adalı tehditler almaya başladı. Eşinin iddiasına göre tehditlerden biri bizzat Mendi'den geldi. Adalı cinayetinden önce Abdullah Çatlı'nın adaya geldiği de iddia edilmiş ve bu iddia yalanlanmamıştı. Ayrıca Mendi İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi, Kutlu Adalı cinayetiyle ilgili olarak Adalı ailesinin Türkiye’ye karşı açmış olduğu davada, Galip Mendi’yi de sorguladı. İddiaya göre 2003 yılının Haziran ayında Ledra Palace Oteli’ne gelen İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi yargıçları Mendi’yi Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı dönemi esnasında meydana gelen ve medyada kendisine ve Sivil Savunma yetkililerinin Adalı cinayetiyle ilgisine ilişkin olarak sorgulamada bulundu. İHAM, KKTC'de evinin önünde öldürülen gazeteci Kutlu Adalı'nın eşi İlkay Adalı'yı Türkiye aleyhine açtığı davada haklı bulmuştu. Eşinin "faili meçhul siyasi cinayete kurban gittiğini" söyleyen Adalı'ya "ölümüyle ilgili yeterli soruşturma yapılmadığı" gerekçesiyle 95 bin Euro tazminat ödemeye mahkum etti. Eşinin ölümünden "Türk istihbaratı ve KKTC'nin sorumlu olduğunu iddia eden" Adalı, İHAM'ye yaptığı şikayet başvurusunda telefonlarının dinlendiğini ve polis tarafından izlendiğini belirtmişti. İHAM, 6 Temmuz 1996'da işlenen cinayet davasında "etkili başvuru ve örgütlenme hakkının" ihlal edildiğine karar verdi. Mart 2005'te vrilen kararda ayrıca İHAM altıya karşı bir oyla, Türkiye'nin, "ölümü etkin şekilde araştırmadığı" konusunda karar vermişti.