Uğur Gürses: Bu ekonomi 2023'e kadar sürdürülemez; güveni geri kazanmak kolay olmayacak

Eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın, sosyal medyada yayınladığı istifa açıklamasından bir gün sonra istifası kabul edildi. Albayrak'tan boşalan koltuğa ise Lütfi Elvan getirildi. Ekonomi uzmanı Uğur Gürses, söz konusu istifayı ve göreve getirilen yeni bakan perspektifinde ekonominin gidişatını değerlendirdi. Gürses, "Bu ekonomi 2023'e kadar sürdürülemez; güveni geri kazanmak kolay olmayacak" diye konuştu.

Albayrak'ın istifasını, Merkez Bankası'nın gidişatını, dövizin artışı ve Türkiye'nin rotasını, Ekonomi Uzmanı Uğur Gürses, Murat Sabuncu'ya değerlendirdi.

"Haziran 2018'de Türk usulü bir başkanlık sistemine geçtik. Bununla beraber şöyle bir sorun oldu; kılçıksız bir tek adam rejimine dönüştü" diyen Gürses, "Berat Albayrak'ın elbet hataları var ancak bu gücü ona devşiren Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve akrabalık ilişkisi. Bu sistem içinde sistemli değil, günübirlik kararlar alındı. Türkiye'de ekonomide neler olup bittiğini vatandaşın öğrenemediğinin çok güzel bir görüntüsü oldu aslında istifa ile gelişen o süreç. Ardından Brunson krizi oldu. Bu kriz çok kötü ve despotik şekilde yönetildi. Tüm bunların arkasında Cumhurbaşkanı Erdoğan var tabii ki" diye konuştu.

"2019'daki yerel seçimler Ankara'nın kimyasını bozdu, kredi genişlemesi yaşandı"

Ekonomist Uğur Gürses'in açıklamaları şöyle: 

"Albayrak'ın istifası duyulduğu zaman kısa vadede TL'de değerlenme olacak dedim, öyle de oldu. Yeni atama ile birlikte kur tekrar değerlendi. Herkes şunu fark edecek, bu sistem meselesi, kişi meselesi değil. 2019'daki yerel seçimler Ankara'nın kimyasını bozdu, hemen ardından Merkez Bankası Başkanı görevden alındı. Ardından kredi genişlemesi yaşandı. Berat Albayrak bunun makinistliğini yaptı. Bu yanlışlar büyük hasar verdi; kur gibi büyük bir enkaz var." 

Yeni Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ın ilk sınavı: 19 Kasım'da faiz artıracak mı?

"Naci Ağbal, maliyede yetişmiş bir bürokrat. Çok popülist şeyler yapmadı bakanlığı döneminde de. O konuda sicili temiz. Ekonomi politikası ile ilgili hatalar yapmadı, düzgün bir fotoğraf çizdi. Merkez Bankası'nda kredibilitesi var. Ama Merkez'deki kredi kısa vadelidir. İlk atamadan sonra ilk test gelir. İlk test de 19 Kasım'da geliyor. Ne yapacağını göreceğiz. Faizleri artırıp ön almadan Merkez Bankası'nın bunu toparlaması mümkün değil. Lütfi Elvan da Devlet Planlama Teşkilatı kökenli. Ama daha çok maden politikası ile ilgili çalışmış. Planlamacı olması pozitif tarafı. Politik olarak da çok polemiği yok. Daha nötr isimler düşünülmüş. Ama asıl soru şu, bugünkü ekonomik krizi toparlayabilecek siyasi inisiyatif kullanabilirler mi? Bence hayır." 

"Geçmişteki bütün krizlerin seyri birbirine çok benziyor"

"1994 krizi de benzer şekilde gelişti. Geçmişteki bütün krizlerin seyri birbirine çok benziyor. Dış kanalları suçlamak, dış güçler demek. Kur patlayınca birtakım bürokratları sorumlu tutmak. Bakan değiştirmek. Tüm bu süreçler önceden gördüğümüz filmin tekrarı gibi. '94 krizinde de bu yaşanmıştı. Sonunda mutlaka bütün krizlerin bedelini yoksul halk çekiyor. Türkiye'de yaşanacak şey bu. 2018'den beri gelen ekonomik kriz sürüyor. Bunların bedeli olacak toplum daha fazla yoksullaşacak."

"Kaybedilen güveni yerine koymak zaman alacak"

"Diyelim ki faizleri artırdı Merkez Bankası 1 Kasım'da, Türkiye'ye oluk oluk sermaye gelmeyecek. O yüzden bu güveni kaybettikten sonra yerine koymak kolay değil. Bu biraz zaman alacak. Ama unutmayalım, bu koşulları yaratan siyasi irade. Hala AYM'nin kararını dinlemeyen mahkemeler varsa, insanlar varlıklarının güvence altında olduğuna dair kuşku duymaya devam edecekler." 

"Siyaset normalleşmeden ekonominin normalleşeceğini düşünmüyorum"

"Yeni Ekonomi Programı açıklanmadan, planlamacılar görmemişler. Ankara'da kimin hazırladığı belli olmayan bir ekonomik program olduğu konuşuldu, Berat Albayrak tarafından hazırlanan. Son dakikada bazı değişiklikler yapılmış. Lütfi Elvan bu programı revize ederse bir kredi sağlayabilir ama bu Türkiye'de kararın keyfi alındığı gerçeğini değiştirmez. Siyaset normalleşmeden ekonominin normalleşeceğini düşünmüyorum."

"Türkiye erken seçime sürükleniyor, ekonomi 2023'e kadar sürdürülemez"

"2019 yerel seçimlerinden sonra Türkiye'nin erken seçime sürüklendiğini düşünüyordum. 2023'e kadar sürdürülebilir bir ekonomi değil çünkü bu. 2018 krizi patladığında biz Türkiye İMF'ye doğru sürükleniyor diyorduk. İMF'ye gitmekten kaçınmak için olağanüstü bir kredi genişlemesi yapıldı, o kuru patlattı, döviz rezervleri sıfırlandı. Bundan sonra ekonomiyi düzeltecek ilave önlemler yok. Bir tek İMF var."