2007 yılından bu yana bir tartışmadır gider.
Her 19 Ocak döneminde de alevlenir.
Bir türlü olamadı gitti.
İmza kampanyaları düzenlendi, belediyelere başvurular yapıldı.
Her fırsatta Ermenilere yakınlığını beyan eden ve “ahparikners, kuyrikners” diye bizlere hitap ederek var olan haklarımızı bize iade etmeyi sevap gibi gösteren Şişli'nin eski belediye başkanı da dahil olmak üzere İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) de içinde bulunduğu tüm kurumlar Agos'un yanındaki sokağın ya da Ergenekon Caddesi'nin adının değiştirilmemesi için elden gelen tüm bürokratik engeli çıkardılar.
Bu konu ilk gündeme geldiğinde Şişli belediyesinde “Hrant Dink'in adı bir sokağa verilecek ise Türkân Saylan ve helikopter 'kazası'nda ölen Büyük Birlik Partisi lideri Muhsin Yazıcıoğlu'nun adı da birer sokağa verilsin” diyerek denge tutturmaya çalışanları gün gibi hatırlıyorum.
Sonra belediyeden çıkan kararın İBB'nin koridorlarında bilinmedik bir bürokrasiye tıkanan Hrant Dink Sokağı halen olamıyorken Fransa'nın başkenti Paris'te Viroflay kasabasında ünlü Ermeni yazar Zabel Yesayan'ın adı bir sokağa verildi. Viroflay'da yaşayan Ermeni komünitesinin araştırmaları sonucunda Yesayan'ın bir süre Paris'te yaşadığı tespit edilen Lamartine Sokağı'ndaki, Lamartine ilköğretim okulunun bulunduğu sokağın adı artık Zabel Yesayan.
Sokağın tabelasının açılışını yapmak için toplananlara seslenen Viroflay Belediyesi yetkilisinin yaptığı iki vurgu çok önemliydi.
Açılış konuşmasında Viroflay belediye yetkilileri, Fransa'da sokak isimlerinin sadece %6'sının ünlü kadın düşünür, yazar ve sanatçılara ait olduğunu dile getirilerek, sokak isimlerindeki erkek egemenliğini kırmak için bile Zabel Yasayan'ın mücadeleci ruhuna dayanarak bu ismi sokaklarında taşımaktan duydukları mutluluğu dile getirdiler.
İkincisi Ermenilerin Fransa'daki varlığının bir göstergesi olarak sokak isimlerindeki yerlerinin vurgulanmasının önemiyle ilgiliydi.
Viroflay'daki Ermenilerin çoğu buraya 1915'ten sonra geldiler. Avrupa'ya gelen her soykırım kurbanı Ermeni gibi onlar da çok uzun bir mücadele verdiler bu memlekette yer edinebilmek için.
Onların bu ülkedeki varlıkları gizlenmiyor, aksine bir onur olarak sokak tabelalarına yansıyor...
Yesayan'ın ismi gibi bundan çok yıllar önce Ermenilerin en yoğun yaşadığı bölge olan Alfortville'de (yaklaşık 12 bin) Ermeni kilisesinin bulunduğu sokağın adı Komitas olarak değiştirilmişti. Tıpkı yine Alfortville'deki Ashtarak Meydanı, Group Manouchian Caddesi ve daha birçokları gibi.
2009'da Marsilya'da Hrant Dink Caddesi açılırken oradaki Ermeni toplumunun önde gelenleri ve belediyede çalışan Ermeni dostlarımızla sohbetlerimiz hala aklımda. O dönemde Hrant Dink isminin neden kendi memleketinden çok uzaklarda Marsilya'da bir caddeye verildiğini eleştiren Türkiyeli gazeteciler için şunu demişlerdi:
“Hrant'ın adını Türkiye'de bir sokağa verilmesini bekleyeceğimize biz burada yapalım şimdiden, kim bilir belki Türkiye'de hiçbir zaman olmayacaktır”
Marsilya'daki Hrant Dink sokağı açılalı tam 6 yıl oldu.
Türkiye'de halen böyle bir sokak yok.
Evet Bakırköy Belediyesi'nin zorlamaları ile İstanbul'da Bakırköy'de bir Dadyan sokağımız var.
Diyarbakır'da Mıgırdiç Margosyan sokağı var ardından Batman'da da belediyenin kararına rağmen halen resmi olarak değiştirilmeyi bekleyen bir William Saroyan Sokağı var.
Ama o kadar...
Miricanyan sokaktan Mercan'a
Bir dönem eski sokak isimleri ile ilgili bir çalışmaya başlamıştık. Raporlamayı tam bitiremediğimizden hiçbir zaman yayınlanmadı ancak elimde kalan birçok kaynak oldu eski sokak isimleri ile ilgili. Bırakın bugün yeni sokaklarda insanların anılarını ölümsüzleştirmeye eskiden var olanları bile silmek için ne çok çalışmış bu devlet...
Buyrun birkaç örnek;
Samatya Doktor Miricanyan Sokak >> Mercan Sokak Tatavla Meydanı >> Kurtuluş Meydanı Feriköy'de Papaz Sokak >> İmam Sokak Üsküdar'da Keresteci Sarkis Sokak >> Keresteci Sokak Berber Kalust Sokak >> Berber Şefik Sokak Pamukçu Tatyos Sokak >> Pamukçu Sokak Demirci Oskiyan Sokak >> Demirci Osman Sokak Balıkçı Kevork Sokak >> Balıkçı Sokak Yazmacı Kaspar Sokak >> Şırlağan Sokak Kirkor Kalfa Sokak >> Mütesellim Sokak Pulcu Enop Sokak >> Pulcu Sokak Mercan Kirkor Sokak >> Mercan Sokak Ermeniler çeşmesi Sokak >> Emirler Çeşmesi Sokak Bunlar sadece elimdeki birkaçı. Daha bu örneklerden çok var.
Onlar da başka bir yazı konusu...
Not: Bu isimlerin bazılarını bana aktaran Sofia Agopyan'a teşekkürler...
