SEÇİLMİŞ (The Giver)
Yönetmen: Phillip Noyce Senaryo: Michael Mitnick, Robert B. Weide Görüntü: Ross Emery Müzik: Marco Beltrami Oyuncular: Jeff Bridges, Meryl Streep, Brenton Thwaites, Alexander Skarsgaard, Katie Holmes, Odeya Rush, Cameron Monaghan, Taylor Swift/ Amerikan filmi
Tanınmış ve türünde öncü olduğu söylenen 1993 tarihli Lois Lowry romanından uyarlanmış ilginç bir bilim-kurgu; ya da gençlerin daha çok sevdiği deyimle distopya filmi.
İleri zamanlarda bir Kuzey Amerika ülkesinde, tüm savaşlar bitmiş, isyanlar önlenmiş, suçlar yok edilmiş ve alabildiğine sakin ve huzurlu bir toplum yaratılmıştır. En çok tipik Amerikan banliyölerini hatırlatan bir ortamda, artık her şey siyah-beyazdır!.. O göz yorucu, kafa karıştırıcı renkler bile törpülenip eski filmlerin siyah- beyazına indirgenmiştir.
Bu yeni dünyada artık aile yoktur. Çocuklar doğurma işini yüklenen taşıyıcı kadınlarca dünyaya getirilir ve hemen sonrasında bir aileye verilir. Böylece hayatımızı karmaşık hale getiren o ana-baba ve evlat ilişkisi, ideal toplumun birzamanlar en önemli halkası ve ana birimi sayılan aile yok edilmiştir. Asıl yok edilense, sevgi ya da aşk kavramıdır.
Kelime olarak bile, ancak eski kuşağın belleğinde kalmış bir eski sözcük ve kavramdır bu... Böylece aşkın neden olduğu binbir sorun ve yarattığı mutsuzluk da bertaraf edilmiştir.
Çocuklar küçük yaştan itibaren özel okullara gider, burada hemen saptanan yeteneklerine göre çeşitli işlere yönlendirilir. Bir yaşlılar kurulu (nedense ortayaşlılar hemen hiç yoktur!), belli zamanlarda toplanıp, 18 yaşına gelmişler arasında görev dağılımı yapar. Kahramanımız Jonas, o Tören gününde sinirlidir. Hele kendisine birtürlü sıra gelmeyince...
Nedeni anlaşılır: o en üst görev sayılan ‘anı toplayıcı’ görevine seçilmiştir. Yaşlıların sayılan önde geleni ‘aktarıcı’, ona kendisinin topladığı (oysa özel zihinlerden silinmiş) ortak anıları nakledecek ve böylece Jonas toplumun ortak belleğini oluşturacaktır. Ama yeni doğan bebek Gabe’in de karıştığı olaylar, bu yapay ve soğuk toplumu örten yalan ve ikiyüzlülük örtüsünü kaldıracaktır.
Aslında birçok filmin işleyegeldiği temalara el atan ve tümüyle özgün sayılamayacak bir öykü. Kuşkusuz roman 1993’de ilk yayınlandığında bunlar daha özgün motiflerdi. Bugün artık biraz aşınmış gözüküyorlar.
Yine de film yeterince ilginç olmayı başarıyor. Özellikle plastik açıdan: herşeyin siyah-beyaz başladığı ve kahramanıımız bilinçlendikçe renklenen beyazperde, gayet göz okşayan bir durum.
Ayrıca oyun düzeyi çok iyi. Yaşlılarda Jeff Bridges ve Meryl Streep herzamanki oyunculuklarını konuşturuyorlar. Bridges’in o ‘münzevi’, ermiş hali görmelere değer... Meryl Streep ise yakın zamanda Glenn Close’un Galaksinin Koruyucuları’ndaki Nova Prime karakterini ödünç almış gibi!.. Gençlerde ise başta Brenton Thwaites (Jonas) yeni ve büyük bir yetenek. Ana-babada Katie Holmes ve Alexander Skarsgaard da göz dolduruyor.
Özetle türünü pek yenilemese de ilgiye değer bir bilim-kurgusal masal.
