Irak Kürdistanı Mayın Araştırma Kurumu, Kürdistan’da 314 milyon metre kare alanın mayınlanmış olduğunu açıkladı. Mayınlı alanlar Irak-İran Savaşı döneminde Saddam Hüseyin güçleri tarafından döşenmiş durumda.
Merkezi Süleymaniye’de bulunan Kürdistan Mayın Araştırma Kurumu Genel Direktörü Sabah Ama-Han, Al-Monitor’e yatığı açıklamada 314 metre kare alandan şu ana kadar 14 milyon kare alanın temizlendiğini söyledi. Geriye kalan 300 milyon metre kara alandan ise mevcut ekonomik ve teknik kaynaklara göre yılda yalnızca 1 milyon metre kare alanın temizlenebileceğini ifade etmekte.
Bu durumda Irak Kürdistanı’nda mayınlanmış tüm arazinin temizlenmesi için 300 yıl gerekiyor. Mayın temizleme çalışmalarının bir bölümü uluslararası fonlar aracılığıyla özel şirketler tarafından yapılmakta. Fakat bu yeterli bir oran değil. Bağdat’ın gerekli ekonomik kaynağı vermemesinden dolayı mayın temizleme çalışmalarının efektif yapılamaması, sürenin uzamasına neden olmakta.
Irak, 2007 yılında ‘Ottowa Mayın Yasaklama Anlaşması’nı imzalayarak 10 yıl içinde anti-personel mayınların kullanılması, stoklanması, üretilmesi, transferinin yasaklanması ve imhasına dair taahhütte bulunmuştu. Fakat Bağdat hükümetinin, Irak Kürdistanı’na bu konuda gerekli yardımda bulunmaması, Kürdistan hükümetinin ekonomik ve teknik kaynaklarının kısıtlı olması, hem temizlik çalışmalarını uzatmakta hem de can kaybı ve yaralanmalara neden olmakta.
Öte yandan IŞİD’ın Irak Kürdistanı’na saldırısı ardından ele geçirip daha sonra çekilmek zorunda kaldığı yerleşim birimlerine ve arazilere bubi tuzakları ve mayın döşemesiyle bu çalışmalar daha da önem arz etmekte.
Son dönemlerde 1000 mülteci mayın patlamalarına maruz kaldı
Kürdistan Mayın Araştırma Kurumu, sivillerin ve peşmergenin tehlikenin boyutunu bilmelerine rağmen, mayın konusunda yeterli eğitime ve bilgiye sahip olmamaları, kendi güvenlikleri ve çevre güvenliği açısından problem oluşturduğunu belirtmekte.
Mayın temizleme alanlarında öncelik, çatışmalı bölgelerden kaçan mültecilerin kaçış güzergahı gelmekte. Ayrıca yerleşim birimleri dışındaki alanlarda kurulan mülteci kampları da bu önceliğin içinde yer almakta. Son dönemlerde bine yakın mülteci mayın patlamalarına maruz kaldı. Bu patlamalar sonucu ya hayatlarını kaybettiler ya da yaralanıp sakat kaldılar.
Irak Kürdistanı’ndaki mayınlar petrol ve doğal gaz arama çalışmalarında da tehlike oluşturmakta. Mayın patlamalarında ölen ve yaralananların resmi istatistiklere net olarak yansımaması, bu konudaki aciliyetin ortaya çıkmasını engelliyor.