Ankara'daki çocukluk yıllarımın en özel kaçamakları, mahalleden Gençlik Parkı'na düzenlediğimiz seferlerdi. Bir ya da iki takım toplanır (dört ya da sekiz kişi) Gençlik Parkı'nda “kas” yapardık. Ya sandal kiralar yarışır veya langırt oynar saatlerce kapışırdık.
Langırt daha sonra Milliyet'te girdi hayatıma. Milliyet Ekonomi Servisi ve Müdürü Murat Sabuncu'nun o sıradaki Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Y. Yılmaz'a armağanı bir langırt masası olunca, her akşam gazeteyi bitirdikten sonra dört gözle beklediğimiz ilk iş langırt maçı olmaya başladı.
O güzel yılları hatırlamamın sebebi Akşam gazetesinin “Las Vegas lisesi” başlığıyla manşetine çıkardığı “haber” oldu. Akşam “kumar kapsamında sayıldığı için kahvehanelerden çıkan langırtın liselere girdiğini” duyuruyor ve “bu rezaletin okul yönetimleri tarafından gelir getirsin diye” icra edildiğini açıklıyordu.
Öğrenciler öğretmenlerle maç bile yapıyormuş!
Akşam'ın manşetine “BEŞ LİRAYA FUTBOL KUMARI” başlığıyla yazılan spotta kullanılan ifadelere bakarsanız, bu okullarda “langırt düzenine geçilmiş”, “hatta öğrenciler öğretmenleriyle maç yapmaya bile" başlamışlardı... Neyse ki langırt oynatan üç lisenin bulunduğu Beylikdüzü'nde Milli Eğitim Müdürü okullar hakkında “jet bir soruşturma” açmıştı.Akşam'ın spotunu birlikte okuyalım:
“Beylikdüzü'ndeki 75. Yıl Cumhuriyet Lisesi, Okul Aile Birliği kararıyla binaya langırt masası koydu. Öğrenciler ders aralarında 5 lira karşılığında langırt oynamaya, hatta öğretmenlerle maç yapmaya başladı. Uygulama gelir getirince aynı bölgedeki Hüseyin Yıldız ve Beşir Balcıoğlu Anadolu liselerinde de langırt düzenine geçildi.”
Ana sayfadaki bu görüntüden sonra haberin iç sayfada “İstanbul'da langırt rezaleti” ifadesiyle başladığını, metnin içinde okullarda nasıl “langırt kumarı” oynatıldığı konusunda hiçbir bilgi bulunmadığını not edip alıntıları noktalayalım.
Langırt, masa üstü bir futbol oyunu. Ellerinizle hareket ettirdiğiniz bir çubuğa yapıştırılmış futbolcuları oynatarak maç yapıyorsunuz. Ciddi bir refleks ve dikkatin yanı sıra yaratıcılık da gere
ktiriyor.Türkiye langırdı, dünyada özgürlük fırtınasının estiği 1968'de yasakladı. Köylere ve kasabalara kadar yayılan langırt bu kadar popüler olunca bazı girişimcilerin aklına langırdı “kumar” olarak oynatmak geldi. Bu girişimler Türk usulü çözümü de beraberinde getirdi ve Aralık 1968'de langırdı yasaklayan yasa yayımlandı. “Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanun” adıyla 13 Aralık 1968'de kabul edilen, 27 Aralık'ta Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 1072 sayılı (bu tuhaf) Kanun'un yasağı getiren birinci maddesi şöyle:
“Türk Ceza Kanununun 228'nci maddesinin kapsamı dışında kalsa bile umuma mahsus veya umuma açık yerlerde her ne ad altında olursa olsun kazanç kasdiyle oynanmasa dahi rulet, tilt, langırt ve benzeri baht ve talihe bağlı veya maharet istiyen, otomatik, yarı otomatik el veya ayakla kullanılan oyun alet veya makinaları ile benzerlerini bulundurmak veya çalıştırmak veya yurda sokmak yahut imal etmek yasaktır.”
Bakan ve valilerin bile çiğnediği yasak
Langırt, Türkiye'de “öylesine” yasaklardan biridir. 1968'de yasaklandıktan sonra o yasak orada unutulduğu için Türkiye'de langırt masası üreten bir sanayi, langırt takımları, Uluslararası Langırt Federasyonu'na üye organizasyonlar, üniversiteler arasında düzenlenen langırt turnuvaları vardır. Dahası, bu yazıda örneklerini gördüğünüz üzere, TBMM Başkanı'ndan aileden sorumlu Devlet Bakanı'na, İçişleri Bakanı'ndan vali ve belediye başkanlarına kadar her makamda kayıtlara geçmiş langırt pozları vardır. (Langırt oynatan okullar hakkında soruşturma başlatan Beylikdüzü İlçe Milli Eğitim Müdürü'nün de dikkatine...)
Akşam AKP'ye bile “kumar” gibi gelmeyen bir “kumar”a suçüstü yaptı yani. İhtimal araziye uyup kendince bir “muhafazakâr” atak yaptı, çorbaya bir tutam tuz attı. İşin tuhafı, Akşam'ın haberi Milliyet'in internet sitesinde bile “Langırt rezaleti” başlığıyla yer bulabildi:))
Türkiye'de medyanın olaylara bakış açısı, bazen böyledir; bakış acısı!
Akşam yönetimi, bayramda diğer gazetelerin aksine Akşam'ın çok iyi çıktığını söylemiş.Bir dahaki bayrama Şapka İktisası Hakkında Kanun'a bekliyoruz Akşam'ı. Kimse ne şapka takıyor, ne de yasağı netekim!...
