1 Ağustos 2021 tarihli yazımda, son günlerde meydana gelen orman yangınlarından etkilenen bölgelerimizin "genel hayata etkili afet bölgesi" ilan edildiğini, bu nedenle Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, çok yakında, yangından etkilenen yerler için mücbir sebep hali ilan etmesi ve mücbir sebep halinin geçerli olacağı süre boyunca yerine getirilmeyecek vergi mükellefiyetlerini belirlemesi gerektiğini açıklamıştım.Hazine ve Maliye Bakanlığı beklenen açıklamayı internet sitesinde dün yaptı ve son yangınlardan etkilenen yerler için mücbir sebep hali ilan edildiğini duyurdu. İlgili tebliğin çok yakında yayımlanması bekleniyor.Yapılan açıklamaya göre, 28 Temmuz 2021 tarihinden itibaren ülkemizin çeşitli yerlerinde meydana gelen yangınlara ilişkin olarak, Osmaniye ili Kadirli ve merkez ilçelerinde, Antalya ili Akseki, Alanya, Gazipaşa, Gündoğmuş, Manavgat ve İbradı ilçelerinde, Mersin ili Aydıncık ve Silifke ilçelerinde; Adana ili Aladağ, İmamoğlu, Karaisalı ve Kozan ilçelerinde, Muğla ili Bodrum, Köyceğiz, Marmaris, Milas, Seydikemer ve Kavaklıdere ilçelerinde mücbir sebep hali ilan edildi.Bu yerlerde yangın tarihi itibarıyla mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerin, bu mükellefiyetleri nedeniyle vergi kanunlarının uygulanması bakımından yangının başlangıç tarihi ila 1.11.2021 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edildi. Mücbir sebep süresi genel olarak, “yangınların başlangıç tarihleri ila 1.11.2021 (bu tarihler dâhil) arası” olarak belirlendi.Yani mücbir sebep süresi, yangından etkilenen her yer için ayrı belirlenecek, yangının başlangıç tarihleri ile 1 Kasım 2021 tarihleri arası olacak. Başlangıç tarihi ayrı olsa da tüm yangınlar nedeniyle ilan edilen mücbir sebep hali 1 Kasım 2021 tarihinde sona erecek.
Görüldüğü gibi sadece yangından etkilenenler değil, mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde mükellefiyet kaydı bulunan TÜM MÜKELLEFLER mücbir sebep kapsamında. Bu ortamda yangından etkilenen etkilenmeyen ayırımının yapılmamış olması olumlu.Mücbir sebep süresince yerine getirilmeyecek yükümlülükler neler?
Mücbir sebep, vergisel yükümlülüklerden tamamen kurtulmayı sağlayan bir imkân değil, sadece sürelerin uzaması sonucunu doğruyor. Yapılan açıklamaya göre, yangınlar sebebiyle ilan edilen mücbir sebep hali;
Mücbir sebep süresince ertelenen yükümlülükler, prensip olarak, mücbir sebep halinin sona ereceği 1 Kasım 2021 tarihinden itibaren 15 gün içinde (yani 16.11.2021 Salı günü sonuna kadar) yerine getirilecek.
16 Kasım 2021 Salı günü sonuna kadar verilecek beyanname ve bildirimler üzerine tahakkuk edecek vergiler, ödeme süresi mücbir sebep dolaysıyla uzayan diğer vergi, ceza ve gecikme faizleri ile 2021 yılı motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksitleri 30 Kasım 2021 Salı günü sonuna kadar ödenebilecek.Vergi borçları talep halinde 24 aya kadar taksitlendirilebilecek!Mücbir sebep hali ilan edilen mükelleflerin vergi borçları 16 Aralık 2021 Perşembe günü sonuna kadar başvuru yapmaları ve gerekli şartları da taşımaları kaydıyla faiz alınmaksızın 24 aya kadar taksitlendirilecek.Tebliğ henüz yayımlanmadığı için “gerekli diğer şartların” neler olduğunu bilemiyoruz. Ancak normal tecil ve taksitlendirme uygulamasında aranan, çok zor durum halinin tevsiki ve teminat verme gibi şartların bu ortamda aranmaması gerektiğini düşünüyorum. Taksitlendirmenin faiz alınmayarak yapılmasını ise olumlu buluyorum.
Vergi borçları mücbir sebep uygulamasıyla silinmez, ancak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 115 inci maddesine göre silinebilir. Bu maddeye göre doğal afet olarak kabul edilen yangın yüzünden;
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nca zararla mütenasip olmak üzere, kısmen veya tamamen terkin edilebilir, yani silinebilir.
