Türkiye, ne zamandır, "etik ve ahlak" üzerine konuşulamayacak bir ülke.
Bir zamanlar, "iki yüzlü ahlak" üzerine konuşmak, etikle ahlakın benzerlikleri ve farkları üzerine yorum yaparak, olanı biteni yorumlamak mümkündü belki.
Sonrasında ahlak, kavramsal olarak, muhafazakârlığın amentülerinden biri haline geldi ve sadece mahalle baskısı, başkalarının hayatı üzerine ahkam kesmenin aracı olarak kullanıldı.
Etik de eğilip bükülen, felsefe ile bağı kopartılan kavramlardan birine dönüştü.
Ama konuşulamamasının nedeni aslında bunlar değil.
Eski ve yeni Türkiye gibi nafile ve gerçekten uzak karşılaştırmalar yapmak da değil.
Konuşulamamasının nedeni, artık birçok eylemin, yapılıp edilenlerin "naif" kavramlarla açıklanamayacak olması. O kavramların, doğru ile yanlışın, güzel ile çirkinin, eksik kalması…
Türkiye'yi hedef alan IŞİD katliamlarının mimarlarından İlhami Balı, ismi, IŞİD'in sınır emiri olarak bilinmeden önce de devlet tarafından tanınıyordu.
Balı, niyetini gizlemeyenlerden biriydi.
Defalarca dinlemeye takılmıştı.
2010 ve öncesinde El Kaide'nin Türkiye yapılanması içinde yer almıştı ve bomba yapımına yönelik malzemelerin temini, saklanması dahil birçok eyleme imza atmıştı.
Balı, uzunca bir takibin ardından yakalandı ama çok kısa bir süre cezaevinde kaldı. Adana ve çevresinde "Sanayi grubu" olarak bilinen El Kaide bağlantılı bu grupta Balı'nın dışında, Mehmet Gök ve Hasan Aydın da vardı. Çok kısa süre cezaevinde tutulup, serbest bırakılan bu isimler, davada yargılanan diğer üç sanıkla birlikte 2015'te 6 ila 8 yıl arasında hapse mahkûm edildiler.
Ancak artık ortada yoklardı.
Balı, o tarihte, çoktan IŞİD'e katılmıştı ve Türkiye'nin sınır emiri olarak görev yapıyordu.
Hasan Aydın, daha sonra yeniden yakalanıp serbest bırakılmıştı ve IŞİD saflarına, Suriye'ye geçmişti.
Mehmet Gök de Gaziantep grubu içinde faaliyet göstermeye başlamıştı.
Bu dosya, 2016'da Yargıtay'a geldi.
Yargıtay'da dosyaya sadece esas numarası verilmesi bile üç yıl sürdü. 2019'da nihayet Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nde esas numarası alabildi.
Hemen burada bir virgül koymak gerekiyor.
Yargıtay 16. Ceza Dairesi, terör suçlarının temyiz incelemesini yapan, mühim bir daire.
HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu hakkındaki 2 yıl 6 aylık hapis cezasını 19 Şubat'ta onamasıyla gündeme geldi.
Gergerlioğlu, internet sitelerinde yayımlanan yazıları sosyal medya hesabından paylaştığı için hapse mahkûm edildi. Eylemi bundan ibaret. Çözüm süreci devam ederken bu eylemleri yapsa ya da bir başka partiden olsa cezalandırılması bir yana, alkışlanacaktı. Türkiye'deki adalet sisteminin dönemlere, kişilere göre nasıl eğilip bükülebildiğinin sıcak kanıtı.
Gergerlioğlu'nun ceza aldığı eylemiyle ilgili iddianame, 4 Ağustos 2017'de hazırlandı. "Propaganda" ile suçlanan Gergerlioğlu, hızlı bir yargılama sonunda, 21 Şubat 2018'de hapse mahkûm edildi. Hemen ardından, 24 Haziran 2018 seçiminde milletvekili seçilmesine rağmen yargılaması durdurulmadı. Oysa, dokunulmazlık kapsamında olmayan suçlar arasında o güne kadar "propaganda" geçmiyordu. Gergerlioğlu söz konusu olunca, bu tartışılmadı bile.
Sürdürülen yargılama sonunda İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3'üncü Ceza Dairesi, 7 Aralık 2018'de Gergerlioğlu'nun istinaf başvurusunu reddetti. Yargı paketiyle 5 yılın altındaki suçlar için Yargıtay yolu açılmasa, aslında ceza o sırada kesinleşecekti. Ancak dosya paket sayesinde Yargıtay'a taşındı.
IŞİD'lilerin dosyasını yıllardır bekleten Yargıtay, Gergerlioğlu için o kadar beklemeye gerek görmedi. Özellikle "sabır taşıran", çıplak arama tartışmalarından hemen sonra Yargıtay 16. Ceza Dairesi, dosyayı gündemine aldı ve 21 sayfalık bir kararla verilen cezayı onadı.
Bu cezanın TBMM Genel Kurulu'nda okunması halinde, Gergerlioğlu, cezaevine girecek. Üstelik Anayasa Mahkemesi'nin Enis Berberoğlu ile ilgili verdiği, "dokunulmazlık sürmeliydi" kararı ortadayken.
Şimdi IŞİD dosyasına dönebiliriz.
İlhami Balı, cezasının onanmadığı, elini kolunu sallayarak IŞİD saflarına geçtikten sonra yüzlerce kişiyi Türkiye sınırından Suriye'ye taşıdı. Yakıldıkları resmi makamlarca hâlâ kabul edilmeyen iki askerin kaçırılması dahil, sınırdaki onlarca eyleme imza attı. 10 Ekim Gar Katliamı başta olmak üzere, IŞİD'in Türkiye'deki bombalı saldırılarının tamamında, sınırdaki geçişlerde, planlamalarda görev alan bir numaralı isimdi. Halen firari olarak, "kırmızı bültenle" aranıyor.
Hasan Aydın, 2016'da, IŞİD'in yakarak öldürdüğü iki askerin videosunu çeken ve paylaşan isim. Tahliye olduktan bir süre sonra Suriye'ye geçerken bir kez daha yakalandı ve adli kontrol şartıyla serbest bırakıldıktan sadece bir yıl sonra bu eyleme imza attı.
Mehmet Gök'ün onlarca telefon konuşması dinlemeye takıldı. Sınırdaki insan kaçakçılığının Türkiye tarafındaki etkin isimlerinden biriydi. Ancak ne hikmetse ne operasyon yapıldı kendisine ne hakkında yeni telefon dinleme kararları çıkartıldı. Brüksel'deki bombalı saldırılardan, Diyarbakır'daki HDP mitingine yönelik bombalı saldırıya kadar pek çok eylemde izine rastlanan Gök, Diyarbakır saldırısı davasında kısa süre sonra beraat etti. Gerekçe, dinlenen telefonların kendisine ait olduğuna yönelik somut kanıt bulunamamasıydı…
Kanlı eylemlerin mimarı bu isimler hakkında Türkiye'de halen kesinleşmiş yargı kararı yok.
Dosyaları Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nin önünde duruyor.
Gergerlioğlu, çok daha tehlikeli bir isim olacak ki daire, dosyasına öncelik verdi.
Basın açıklaması, protesto yürüyüşü gibi demokratik hak niteliğinde kalabilecek ancak terör kapsamında değerlendirilen sürüyle dosyaya öncelik verdiği gibi.
Elbette vardır tüm bunların bir hikmeti.
Ancak rafta saklansa da unutulmuyor o dosyalar, zamana bırakılsa da bu yapılanlar unutulmuyor.
İnsanlık suçlarına imza atanların o imzaları nasıl bu kadar kolay atabildiklerinin kanıtları, basit bir arşiv taraması ve bu dosyaları yıllarca sayfa sayfa takip eden hak savunucularının, avukatların çabalarıyla hep önümüzde duruyor.