Üç yıl önce dünya krize girdiğinin farkında değildi. Bugün ise ne zaman krizden çıkacağını bilmiyor...
Üç yıl önce dünya krize girdiğinin farkında değildi. Bugün ise ne zaman krizden çıkacağını bilmiyor. Üç yıl önce bugünlerde, büyüyüp dünya yayılacak krizin ilk aşaması, bazı hedge fonların büyük zararları nedeniyle iflas etmeleri ile başlamıştı. Üç yıl önce dünya ekonomisi yüzde 5.2 büyümüştü. 2009’da binde 6 küçüldü. Bu yıl yüzde 4 civarında büyümesi bekleniyor ama bu canlı bir büyüme olmayacağı gibi büyümede baz etkisinin payı yüksek. Üç yıl önce dünya mal ticareti reel olarak yüzde 5.3 büyümüş ve 13.8 trilyon dolar olmuştu. 2009’da 12.2 trilyona geriledikten sonra bu yıl 14 trilyon dolara yaklaşması bekleniyor. Yani 2010’da, 2007’deki kadar ticaret yapılacak. Üç yıl önce bugün Dolar/TL kuru 1.28’di. Arada 1.14’ü ve 1.82’yi gördü. Bugün 1.51 civarında. Üç yıl önce Türkiye sanayi üretim endeksi ortalaması 115’ti. 2009’da 103’e düştü. Bu yıl ise 111. Üç yıl önce bugün Türkiye’de TCMB’nin borç verme faiz oranı yüzde 22.5’ti. Bugün yüzde 9. Üç yıl önce ABD’de faiz oranı yüzde 5.25’ti. Bugün 0.25 ama ekonomi canlanmıyor. Üç yıl önce bütün dünyada doğrudan yabancı yatırım tutarı 2.1 trilyon dolar ile rekor kırmıştı. 2009’da 1.1 trilyona düştü. Bu yıl 1.3 trilyon dolar olması bekleniyor. Üç yıl önce Türkiye 21 milyar dolardan fazla doğrudan yabancı yatırım almıştı. 2009’da bu, 7.6 milyar dolara düştü. Bu yıl 6-7 milyar dolar olması bekleniyor. Üç yıl önce ABD’de sadece üç banka batmıştı. 2010’da sayı yüzü aştı. Sektörde çalışanların sayısı yüzde 10 geriledi. Üç yıl önce Dow Jones Sanayi endeksi 13 bin puanın üzerindeydi. 660’e kadar düştükten sonra bugün 10 bin puanın üzerinde. Üç yıl önce bugünlerde IMKB-100, 48 bin puan civarındaydı. 21 bine kadar düşen endeks geçen hafta 60 bin puanın üzerine çıktı. Kriz henüz bitmedi, ateşi hala canlı ve kimse durumun ne olacağını net olarak göremiyor. IMKB-100’ün 60 bin puanın üzerine çıkmasının ekonomik bir temeli yoktu. İki hafta sonra buranın üzerine çıkarsa yine bir temeli olmayacak. *** Geçen Cuma günü ve dünkü FED toplantısı ardından borsalarda düşüş ve dolarda yükseliş beklediğini söyleyen biri olarak içim rahat. Bir süre borsada alım yapmamak uygun olabilir. Bence, referandum sonuçlanana kadar beklemek en iyisi. Bu fiyatlardan risk almak pek de akıllıca değil. Dolar/TL kuru dün 1.52’ye yükseldi. Eğer bunun üzerinde kalırsa gelecek hafta 1.56’ya kadar ulaşabilir.
