Nefesim kesiliyor. Koşuyorum.Sağımda da uçurum var, solumda da.Düşmek üzere olduğumu hissediyorum. Hızlanıyorum.Yoruluyorum. Koşmayı bırakmak, durmak, hatta uyumak istiyorum.Kafama inen bir polis copuyla gözlerimi açıyorum.Gördüğüm kâbus muydu? Yoksa uyandığım hayat mıydı uykumu da işgal eden?Nerede açtım gözlerimi? Tavan, perdeler, pencere nereli? Türkiye'de miyim ben, Rusya'da mı?Bunları düşünürken kafama bir polis copu daha iniyor. Oysa az önce kâbus bitmemiş miydi?Rus polisinin copu mu bu, yoksa Türk polisinin mi?Fark eder mi?Bu kâbusun her saniyesiyle giderek sona doğru yaklaşan bir hayatın içinde ayakta kalmaya ve uçuruma düşmeden ilerlemeye çalışıyorum.
Bazen çok şanslı bulduğum oluyor kendimi: Çoğunuzun sadece bir ülkesi var. Ama benim iki...Rusya'yı da Türkiye kadar iyi biliyorum. İkisi de benim ve ben ikisine de aitim. İstesem de istemesem de.İkisi de bende sevgiden kızgınlığa kadar birçok duyguyu uyandırıyor başka ülkelerin asla beceremeyeceği kadar büyük bir güçle.Ve bu bir kader benim için. Kaçmaya çalıştığım falan da yok.Ne var ki bazen yoruluyorum.Siz bir tek ülkenin ağır havasında bunalırken, benim ruhum aynı anda iki kez eziliyor.Burasını da orasını da hissetmekten, burada da orada da olup biteni izlemekten bitap düştüğüm oluyor sık sık.Onun için kafama inen copun Rus mu Türk mü olduğunu karıştırdığım, hatta bazen hiç önemsemediğim oluyor.
İki devletin alışkanlıkları ve refleksleri aynı tornadan çıkmış gibi. İtiraz istemiyor, protestodan nefret ediyor, eleştiriye katlanamıyor.Ve birilerinin kendine meydan okuduğu fikrinde olduğu zamanlar gözünü kırpmadan sopasını çıkarıyor. Resmî şiddeti uygularken de hiç kimseyi dinlemiyor.Copların altında bağıran gençlerin feryatları da önemli değil, olaya tanık olan insanların samimi uyarıları da, ülke çapında yükselen tepkiler de, yurt dışında dile getirilen eleştiriler de…Ah, özellikle de şu sonuncusu: "Dış güçler"… Onlar zaten bütün işi gücü halkı Devlet Baba'ya karşı kışkırtmak olan "şer odakları"dır.Ve devlete karşı çıkan herkes şaşılacak kadar kısa sürede "dış güçlerin maşası", "terörist", "bozguncu" vs. haline gelebilir.Onun için tehdit etmek, dayak atmak, hapse yollamak, ilk bakışta kötü bir şey gibi görünse de, sonuçta çok gerekli, çok yararlı ve çok yerinde önlemlerdir.Hepsi devletlerin selameti içindir.Eh, devlet de en yüce değerdir zaten hayatta. İnsan-minsan değil, devlet!..
Sizce bir şahsın iktidarı kaç yıl sürebilir, sürmeli? 10 yıl? 20? 30? 50? 100?..Türkiye'de iktidar 18 yılını çoktan devirdi, Rusya'daki ise 21 yılı. Her ikisi de koltuktan kalkacak gibi durmuyor.Bizdeki Boğaziçi olaylarını ve devletin uyguladığı şiddete dayalı önlemleri hepiniz izliyorsunuz.Benim köşeme göz atıp da başlıkta Rusya kelimesini görenlerin bir kısmı şu anda bu duygularımı değil, yazacağım bilgi ve analizleri merak ettiği için "Ya sabır!" diyor olabilir. O halde gelelim fasulyenin faydalarına…Rusya'da "Navalnıy fırtınası" yaşanıyor son haftalarda.Kremlin Rus muhalifin adını bile anmamaya çalışıyor. Aylarca "Berlin'deki hasta" diyerek bahsettiler ondan. Devlet Başkanı'nın, Navalnıy tutuklanmasıyla da, 100 milyonu aşkın (100 milyonu aşkın!!!) izlendiği söylenen ve skandal yaratan "Putin'in Sarayı" videosuyla da ilgilenmediği söyleniyor.Yani devlet için Navalnıy güya "önemsiz bir adam".Amaaa… Onu tutuklamak için Almanya'dan gelen uçağın ineceği havalimanı değiştiriliyor son anda. Karakolda mahkeme düzenleniveriyor. Liderlerini karşılamak ve desteklemek için sokaklara çıkanlara karşı çok sert önlemler alınıyor.Devlet onu gerçekten önemsemeyerek "Zaten gücün ne ki! Milyonları ayağa kaldıramıyorsun, topun tüfeğin de yok. Üç beş kere konuşur, miting yapar, oturursun yerine" falan demeye yanaşmıyor (Boğaziçi olaylarında da pekâlâ böyle denebilirdi).Hayıııır! Devlete ters bakanlara asla hoşgörü gösterilmez!Sonuç? Binlerce göz altı, göstericilere karşı sayısı bilinemeyecek şiddet ve aşağılama uygulaması… Bir de tabii devletin propaganda aygıtlarından zehir zemberek yayınlar…
Rusya başkanlık rejimiyle yönetiliyor. Bu durumun, Rusya halkının büyük bölümünü tatmin ettiği söylenebilir. Bu ülkede demokrasi ve insan haklarından ziyade "güçlü devlet ve istikrar" öne çıkarılıyor.Putin birçok açıdan "tek adam". Sadece yetkisiyle değil, etkisiyle de. Halk desteği hâlâ çok güçlü. Ancak son yıllarda azalmakta. Galiba 21 yıllık iktidar döneminin en güzel yılları geride kalmış durumda.Putin kendisi de bir ara "ömür boyu iktidarda kalmak istemediğini" bence samimi olarak dile getirmişti. Ama karmaşık iç dengeler ve bir dizi "sakınca" nedeniyle koltuğundan kalkamıyor.Parçalanmakta olan Rusya'yı toparlayıp devleti güçlendirme amacıyla başa gelen Putin'in bazen ders vermek için sert davrandığı oluyor. Muhalif iş insanı Hodorkovski bu yüzden 10 yılı aşkın hapis yatmıştı.Şimdi de Navalnıy 2 yıl 8 ay yatacak (eğer başka gerekçeler ve davalar ile süre uzatılmazsa ya da tersine gelişmeler yaşanmazsa).Bu devasa yetkilerle başkanlık koltuğunda Putin'in yerinde Navalnıy olsaydı çok mu iyi olurdu? Pek sanmıyorum. Usta teknolojik yöntemlere ve kapsamlı istihbaratlara dayanan yolsuzluk karşıtı videolar, acaba Batılı haber alma kurumlarının katkısından bağımsız mı üretilmiştir? Onu da pek sanmıyorum.Ama ne olursa olsun, devletin muhalefetin üzerine böylesine çullanmasının alemi yok bence. Sahi, amaçları insanların güvenliğini sağlamak olan resmî "güvenlik güçleri" onlara karşı nasıl bu kadar acımasız olabiliyorlar?
Sahip olduğu neredeyse sınırsız güce rağmen, baskıcı iktidarların hep bir korkusu var: "Ya kötü bir şeyler olursa da her şey bir anda biterse"?..Özellikle de komşu Belarus'da son aylarda yaşanan gelişmelerin, başlangıçta küçümsenen muhalif çevrelerin kısa sürede güçlenebileceğini göstermesi, Rusya yönetimi açısından kaygıları artırmışa benziyor.Belki Navalnıy da benzer bir senaryo ile Rusya halkının ayağa kalkabileceğini hesaplamış olabilir. Ama gelişmeler bu hesabı doğrulamadı; halkın büyük bölümü olaylara mesafeli ve kendisine karşı güvensiz. Sonuçta Navalnıy tüm çabasına karşın Rusya açısından en başta "iç değil, dış faktör" olabildi, yani gücü daha çok uluslararası tepkilerle ölçülüyor. En azından şu sıralarda.Bununla birlikte hapis cezasını göze alarak ülkeye dönmek, kuşkusuz herkesin sergileyemeyeceği bir cesaret olarak kayıtlara geçti.Şimdi "önümüzdeki maçlara bakacağız". Navalnıy ekibi ve yandaşları (ya da onun yandaşı olmasa bile Putin yönetiminden bıkanlar) etkili bir muhalefete dönüşebilecek mi?Önümüzdeki aylarda, özellikle de bu yılın Eylül ayında düzenlenecek olan Duma seçimleri sürecinde bir şeyler değişecek mi, yoksa iktidar bu aşamaları da geçen yaz düzenlenen anayasa oylaması gibi kolaylıkla atlatabilecek mi?
