Ressam Ayfer Demircioğlu ve akademisyen-ressam Avni Yamaner’in sergisi ‘müstehcen’ olduğu gerekçesiyle kaldırıldı.
Bursa Büyükşehir Belediyesi Tayyare Kültür Merkezi’ndeki sergiye uğrayan bir adamın şikâyeti üzerine sergiye iptal talimatı geldi.
Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği (UPSD) “Bursalı sanatçılarımız Ayfer Demircioğlu ve Hüseyin Avni Yamaner’in Bursa Tayyare Kültür Merkezi’ndeki sergilerine uygulanan nü sansürü kabul edilemez” açıklamasını yaptı.
UPSD, “toplumun ve medyanın bu uygulamalara alışması ve kabullenmesi Türkiye’nin geleceği adına bizi bekleyen en büyük tehlikelerden biridir” dedi.
Ayfer Demircioğlu ile konuştuk.
15 Nisan’da serginiz açıldı. Nasıl geri dönüşler aldınız?
15 Nisan Pazartesi günü Avni Yamaner hocamla sergimizi açtık. Yoğun bir katılım oldu.
Çalışma sürecinizden bahsedebilir misiniz?
Çalışmalarım şu an figüratif. Serginin konsepti de bu yöndeydi. Bilgi objesini göz ardı ederek estetik objeyi yakalamaya gayret ediyorum. Dikkat ettiğim eserlerimin özgün olmaları… Resim yaparken ‘ben’ olmayı önemsiyorum.
Ertesi gün, resminizi kaldırtacağını söyleyen kişi geldi. Tam olarak olay nasıl gerçekleşti? Bu kişi size neler söyledi?
Serginin ikinci günü bir bey geldi. Sergimin bu galeriye yakışmadığını söyledi. Resimlerin önünde söylenmeye başladı. Resimlerimin çıplak olduğunu ve buradan kaldırtacağını söyledi ve şikâyet edeceğini söyledi ve etti.
Bu kişinin kimliği tespit edildi mi? Talepte bulundunuz mu?
Kimliğini tespit etmedim. Dilekçesinden kimliğini ilgili kuruma sorduğumda yanıt alamadım.
İlgili kurum?
Bursa Büyükşehir Belediyesi Tayyare Kültür Merkezi… Bu kişinin kimliğini bilmiyorum. Süreci takip ediyorum. Sanatçılar arkamızda. Maalesef Bursa’da sanat karşıtı eylemlerde suya sabuna dokunmuyor çoğu kişi; çünkü bir korku var. İşlerinden olacaklar diye korkuyorlar. Maalesef Bursa sanat konusunda geri kalmış durumda. Özkan Eroğlu hocam videosunda bu olayı net anlattı. Birlik, beraberlikle klavye kahramanlığı değil de toplu eylemler yapılmalı.
Süreci nasıl takip etmeyi planlıyorsunuz?
Kamuoyu yaratarak bu süreci başlattım. Sanat eserlerine kişisel takıntılarla bakılmaz. Sanat eserine estetik ölçütlerle bakılır; kaldı ki resimlerimin müstehcenlikle alakası yok. Sergime zaten seçici kurul izin vermiş. Beni üzen bu şahıs değil. Kurum burada suçludur. Neden bir kişinin önyargısıyla Bursa gibi Türkiye’nin dördüncü büyük kentinde bu akıl almaz yanlışa düşülüyor? Sanata ve sanatçıya saygısızlık yapılıyor. Apar topar sergi kaldırılıyor.
Bursa’da daha önce de sanat karşıtı eylemler olmuştu.
Evet, oldu. Üç ay önce Kültür Bakanlığı’na bağlı Devlet Güzel Sanatlar Galerisi’nde nü heykeller kaldırıldı.
Bursa Güzel Sanatlar Birliği Derneği kurucu üyesisiniz ve Bursa Güzel Sanatlar Birliği Derneği Başkanlığı görevini sürdürüyorsunuz. Bu gibi olaylarla karşılaşma sıklığınızdan bahsedebilir misiniz?
Dernek olarak böyle bir sansürle karşılaşmadım. Genelde derneğimle Bursa’da sergi açma taraftarı değilim. Şehir dışı ve yurtdışında sergilerimiz olur.
Mesela nerelerde?
Hollanda, Bulgaristan, Budapeşte, Yunanistan, Amsterdam, Filipe, Selanik, Berlin, Roma, Floransa, Kapadokya, Mardin, Trabzon, İstanbul, Ankara, Çanakkale, Eskişehir.
Dr. Özkan Eroğlu da görüşlerini şu videoda paylaşıyor:
Sizce nasıl aksiyon alınmalı bu olaylar karşısında?
Herkes suya sabuna dokunmalı. Bu olayda çok tepki gösterildi. Sanat için mutlu ve umutluyum.
Çalışmalarınız daha önce sansüre uğramış mıydı?
Çalışmalarım ilk defa sansüre uğradı. Canlı modelden anatomi bilgisi edinebilinmesi için nü çalışmak şarttır. Bu mantıkla bakılmalıdır. İnceleme ve öğrenme… Nü, bir öğrenme evresi objesidir. Bu olaya başka gözle bakan zihniyeti anlamam mümkün değildir.
Bundan sonraki çalışmalarınızı nerede ve nasıl sergilemeyi düşünüyorsunuz?
Benim bu otuz sekizinci kişisel sergimdi. Tabii ki yılmayacağım. Çalışmalarıma ve sergilerime tam gaz devam edeceğim. Sanat kimsenin tekelinde değildir. Biliyor musunuz değerli gazeteci Can Ertan Yeni Marmara gazetesinde çok güzel bir yazı yazdı: “Sergi salonunun adı Cemal Nadir Güler. Şehrimizin sanat gururu karikatürist Cemal Nadir acı acı gülüyordur bu olaya.”
Bu arada Bursa Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü hocaları, sanatçı Bedri Baykam, sanat eleştirmeni Özkan Eroğlu bu konu hakkında hassasiyetle durmuştur.
Sansürcülüktür müstehcen olan…
