Kırk yıllık değil, elli küsur yıllık dostluk...1969 yılı Ankara'sı.Ben Devrim'de, Cengo Aydınlık (Beyaz)ve İşçi Köylü'de "devrim arayışı" içindeyiz.Ofislerimiz Kızılay'da, bir apartmanınikinci katında karşı karşıya.Beni her gördüğünde Cengo'nun klasik selamı:
Ne haber karşı-devrim?
Silivri'de umut nöbetiYıllarımız böyle geçti,devrim ve demokrasi arayışıyla...Hazin ama hâlâ bulamadık,ikisine de kavuşamadık.Cengo'yla ara sıra birbirimizin gırtlağına sarılsak da, dostluğumuz zamana,bütün iniş çıkışlara dayandı.Ve gelecek kısaldıkça, etrafımız ıssızlaştıkça daha da güçlendi bu dostluk.Belki de kaç kişi kaldık duygusu bizi birbirimize daha çok yakınlaştırdı.
Hrant Dink cinayetinin 14. yıldönümüne, Cengiz Çandar hakkında "yakalama kararı" haberiyle girdik.Canım çok sıkıldı.Mahkeme, bir süredir İsveç'te bulunanCengiz Çandar hakkında açılmış olanbir davadan ötürü istinabe yoluyla ifadesinin alınmasına karar verirken, bir taraftan da ifadesinin alınması için "yakalama kararı" çıkarttı.Cengo'nun yakışıksız diye nitelediğiyakalama kararı, Türkiye'de demokrasinin, hukukun, adaletin içine düştüğü sefaleti yansıtıyor.Başka ne denilebilir ki?..Sevgili Cengo, sadece Türkiye'de değil, uluslararası alanda da isim yapmışbir gazetecilik kariyerine sahip.Uzun meslek kariyerindeçok sayıda uluslararası şahsiyet ile özel dostluk ilişkileri geliştirdi.Filistin lideri Arafat'ın gazetecilik ilişkisinin ötesine geçen, sevgi bağlarıylabağlı olduğu yakın dostuydu.Keza, Irak'ın Saddam sonrası ilk Cumhurbaşkanı Mam Celâl'in de,Şu andaki Irak Cumhurbaşkanı Barham Salih'in de...Benim de gayet yakında tanıdığımCelâl Talabani ile Bağdat'tave sevgili Mehmet Ali Birand'ın da katılımıyla Ankara'da, Barham Salih'le de Erbil'de defalarca birlikte olmuştuk.Cengo, son iki yıldır Barham Salih'i Süleymaniye ve Bağdat'ta görmeyi sürdürdü.Bosna'nın Aliya İzzetbegoviç'i deCengo'nun gönül verdiği Bosna davası sırasında kişisel ilişkiler geliştirdiği ve destek verdiği insanlardan biriydi.Cengiz'in 1995'te savaş zamanıdüzenlediği ve Sabah gazetesinde günlerce kaleme aldığım bir Bosna seferinde Bihaç'ta, sonra daSaraybosna'da İzzetbegoviç'le buluşmuştuk. Aliya'ya bugünlerde pek yaygınca kullanılan Bilge Kral sıfatını da Cengiz, bir yazısına başlığı olarak takmıştı.Türkiye'de basın ve ifade özgürlüğününkısılmaya başladığı günlerde, Stockholm Üniversitesi'nin Türkiye Çalışmaları Enstitüsü'nden aldığı bir davet ileyurt dışında çalışmaya başladı.Aynı dönemde Oxford'dan da davet almıştı.T24'te 2016 Nisan'ında iki gün üst üsteyayımlanan uzun röportajında Stockholm Üniversitesi ve Oxford'a gideceğini açıklamıştı, ve gitti.İsveç'te bulunduğu dönemde üzerinde çalıştığı kitap, geçen yıl Haziranayında ABD'de yayımlandı. Stockholm Üniversitesi'nde "Saygın Konuk Araştırmacı" olarakbulunurken, son üç yıldır, İsveç Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde Ortadoğu konusunda Kıdemli Uzman sıfatıyla çalışıyor.
1995, Bosna Savaşı'nda Sabah ekibi...Araştırmalar yapıyor, dünyanın dört köşesinde konferanslara katılıyor.Yeri yurdu, sıfatı belli.Türkiye'de Cumhurbaşkanı Turgut Özal'a danışmanlık yapmış, 40 yıllık bir gazetecive aydın olan Cengiz Çandar hakkında, IŞİD'le savaşırken Rakka önünde hayatınıkaybeden bir genç kız için, babasınınacı dolu satırlarını okuduktan sonra30 Mayıs 2017'de yazdığı şu iki cümlelik tweet için dava açılıyor:
Kırmızı Fularlı Kız, Gezi'nin içimizi ısıtan en güzel gülüşlü meleği. Rakka önünde toprağa düşüp yıldızlara yükselerek içimizi yine yaktı.
Dava üç buçuk yıl sonra açılmış ama Cengiz'in hakkında açılan davadan haberi yok. Çünkü ifadesinin alınabilmesi için bulunamamış.İsveç'te legal bir konumda yaşayan, Stockholm Başkonsolosluğu'nda kaydı bulunan Cengiz'i, bir kadastro işlemiyle ilgili olarak Bursa'daki bir mahkeme buluyor ama İstanbul Başsavcılığı bulamıyor.Cengiz dün "yakalama kararı" üzerineyaptığı açıklamada bunu pek inandırıcı bulmadığını vurguladı.Yazdığı iki cümlelik bir tweetten ötürüüç yıl sonra hakkında açılan davadan,davanın diğer sanığının kendisini bulup haberdar etmesiyle haberi oldu.Cengo, ifade vermek için Türkiye'ye gelecekti. Pandemi koşulları nedeniyle, ifadesinin istinabe yoluyla, yani İsveç makamlarına yazı yazılarak alınması için talepte bulundu.Hâl bu iken, adı sanı, kariyeri, kişiliği, adresi, her şeyi belli, Cengiz Çandar için"yakalama kararı" çıkartılmasıneyi ifade ediyor?Adaletten, hukuktan ne kadar uzakbir memlekette yaşadığımızı elbette...Cengiz, dün yaptığı ve çeşitli medya organlarında yayımlanan açıklamasındabunu "ülkemde adalet mekanizmasının içine düşürüldüğü durumu ortaya koyanbir yeni olumsuz örnek" sözleriyle yorumladı.
1980'ler, Nadir Nadi'nin evinde Mikis Theodorakis için verdiği davette Tuba, Cengo, HC.Açıklamasını, "Bütün bunlarne yazık ki Türkiye'de adalet mekanizmasının içine düşürüldüğübu hazin durumuörtmek için yeterli olmayacak"cümlesiyle noktaladı.Aslında sözcükleri doğrudan kullanmadan söyledi, Türkiye'de demokrasiye bir darbe daha vurulmuş olduğunu.Demokrasi ve hukuk bu topraklardaöyle darbeler yemiş ve yemeyedevam ediyor ki, kendisine ilişkin bir gelişmeyi olan bitenin yanındaçok da öne çıkartmamak gereğinidüşünmüş olmalı.Sevgili Cengo;Canını fazla sıkma kardeşim.Yarım asırdır öyle acılar yaşadık ki, bunlar da geçer gider.
Demokrasi notları 10 yarına...
