Irak’ta seçim sonuçları 3 hafta sonra açıklanırken yeni hükümetin kurulmasının birkaç ayı bulabileceğinden söz ediliyor...
Irak’ta seçim sonuçları 3 hafta sonra açıklanırken yeni hükümetin kurulmasının birkaç ayı bulabileceğinden söz ediliyor. Bu durum hem birçok ittifakın, bu ittifakları içinde farklı grupların bulunması ama hem de ülkedeki siyasi temsilin mezhep ve etnik ayrım üzerinden yürütülmesinden kaynaklanıyor. Seçim sonuçlarına göre hiçbir grup tek başına hatta ikili koalisyonla hükümet kuramıyor. 91 milletvekili ile parlamentoda en fazla sandalyeyi alan İyad Allawi liderliğindeki laik, liberal Irak Listesi grubu görüşmelerini sürdürse de işi zor gibi. Allawi, Eski Başbakan Maliki’yi yanına çekmesi halinde hükümeti kurabilir ancak Allaw-Maliki birlikteliği çok mümkün değil gibi.ŞİİLER SIRASINI BEKLİYORBu durum ülkede %60 ile nüfus çoğunluğunu elde tutan Şiilerin önünü açıyor. En azından aldığımız haberler Şiilerin niyetinin bu yönde olduğu yönünde. Şii kökenli Başbakan Maliki’nin grubu 89, mezhep temelinde politika yapan Şii gruplar Sadr ve El Hekim’in ittifakı 70 sandalye kazandı.. Şiiler şimdi bu grupların nasıl bir araya gelebileceğini konuşuyor.Şiiler birkaç transferle hükümeti kurabileceği ama sayı olarak çok riskli olduğunu söyleniyor.Seçim öncesinde Sadr ve El Hekim Grubu kesinlikle Maliki ile bir araya gelmeyeceklerini açıklamışlardı. Hatta Kürtlere de bu yönde garanti verdiler. Ama sandıktan çıkan sonuç umdukları kadar olmadı. Bu yüzden her türlü olasılığı değerlendiriyorlar. Çünkü seçim önce ve sonrası çok farklı.Allawi hükümeti kuramazsa koalisyon kurma hakkı Maliki’ye geçecek. Maliki sırasını beklerken, Sadr ve El Hekim’den gelecek tekliflere kapalı olmadığı söyleniyor. Burada sorun Sadr grubundan kaynaklanıyor. Sadr grubu Maliki’nin başbakanlığına çok sıcak bakmıyor. Maliki hatırlanılacağı gibi Sadr’ın Mehdi ordusuna saldırıp silahsızlandırmış ve çok sayıda militanı öldürmüştü. Mukteda Es Sadr bu amaçla sokaklara sandık koyarak başbakanı tespit etmek amacıyla referandum düzenlendi. Bu oylamanın resmi bir niteliği yok; sandıktan kim çıkarsa çıksın kabul edilmesi de söz konu değil. Ama sandıktan Malik’nin çıkmayacağı kesin gibi. Yan Şiiler hem birlerleri ile çekişiyor, hem de anlaşmaya çalışıyorlar. Çok karışık bir durum. Ama son aşamada kendi aralarında anlaşmaları Sünnilerin içinde bulunduğu Allawi grubu ile anlaşmalarından daha kolay. Şiilerin şansını yüksek. Ama tek başlarına hükümeti kurması, ABD’nin müsaade etmesi zor. Bu İran’ın yeniden Bağdat’a dönmesi anlamına geliyor. (aslında İran’ın etkisi hiç azalacak gibi değil zaten) Bu yüzden Maliki, Sadr ve Hekim anlaşacaksa yanlarına Kürtleri almaları, hatta Cumhurbaşkanlığını Talabani’ye vermeleri gerekiyor.Irak’ta şimdi de hükümet senaryoları uçuşuyor. Sistem ve sonuç o kadar karmaşık ki hiçbir sonuç kimseyi şaşırtmamalı. Nitekim, şimdi Irak’lı siyasiler ve liderler nabız yoklamak ve destek almak için Türkiye dahil çevre ülkeye tur düzenliyor. Neçirvan Barzani, Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Şii kökenli Adil Abdülmehdi Ankara, Maliki Tahran’ı ziyaret etti. Şiiler şanslarını zorlayacak gibi görünse de Sünnilerin devre dışı kaldığı bir Irak’ta istikrar zor görünüyor.
