Bu aralar "şu kamu kurumu çalışanları maaşlarını şu bankadan almalarına karşılık şu kadar TL promosyon adı altında ödeme alacak" gibi çeşitli haberlere rastlıyoruz. Hatta bu tutarlar 2-3 maaşa da denk geliyor neredeyse. O yüzden konuya Maliye el atmadan açıklama getireyim.
Gelir vergisinin 61'inci maddesi uyarınca bir ödemenin ücret olarak değerlendirilebilmesi için her şeyden önce işçi-işveren ilişkisi bulunması gerekmektedir. Bankalar ile kamu kurumu çalışanları arasında herhangi bir işçi-işveren ilişkisi olmaması münasebetiyle promosyon ödemeleri de banka tarafından doğrudan çalışanların hesabına yatırılması durumunda ücret sayılmayacağından ücrete ilişkin gelir vergisi alınmayacaktır.
Ayrıca bankalar tarafından, promosyon anlaşması yapılan kuruma ödeme yapılması ve bu ödemelerin gelir olarak kaydedilmeden çalışanlara aynen aktarılması halinde, ödeme yapan kurum aracı durumunda olacağından ücret sayılmayacak ve dolayısıyla da gelir vergisi hesaplanmayacaktır.
Ancak promosyon ödemelerinin banka tarafından doğrudan kurumlara yapılması ve yapılan ödemelerin kazanca dâhil edilmesi durumunda, ilgili kurum tarafından çalışanlara yapılan ödeme banka promosyonu olma niteliğini kaybetmiş olacağından ücret olarak vergilendirilmesi gerekmektedir.
7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'nun 1'inci maddesi uyarınca Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların ivazsız yani karşılıksız olarak başka birine devri sonucunda veraset ve intikal vergisi hesaplanacaktır. Ancak yapılan promosyon ödemeleri, bankalardan maaş alan çalışanlara bankalar tarafından sağlanan kredi kartı, ücretsiz EFT hakkı, ücretsiz havale yapma hakkı gibi bir şeydir. Bu nedenle maaşların bankadan ödenmesi karşılığında verilen promosyon adı altındaki bu ödeme ivazlı yanı bir şey karşılığında bir ödeme olması nedeniyle veraset ve intikal vergisi de ödenmeyecektir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun 1'inci maddesinde sayılan kâğıtlar damga vergisine tabidir. Yani ödenen ücretler, hizmet karşılığı alınan bir ödeme olması nedeniyle ücretlerden damga vergisi de alınmaktadır. Ancak promosyon şeklinde yapılan ödemeler banka tarafından doğrudan çalışanın hesabına yatırılması nedeniyle yani promosyon ödemeleri hizmet karşılığı yapılacak bir ödeme olmadığından ve dolayısıyla da ücret sayılmayacağından damga vergisi de alınmayacaktır.
KDV Kanunu'nun 1, 4 ve 20'nci maddeleri uyarınca promosyon ödemelerinin banka tarafından çalışanlara ödenmesi durumunda KDV'ye tabi bir işlem olmayacaktır. Samsun Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 07.04.2014 tarih ve 13649056-120[61-2013/ÖZE-01]-35 sayılı özelgesinde "Promosyon ödemeleri üzerinden şirketiniz tarafından komisyon alınması veya promosyon ödemesinin bir kısmının şirketinize yapılması (şirketiniz hesaplarının söz konusu bankada bulunması sebebiyle) halinde şirketinize yapılacak promosyon ödemesi veya söz konusu komisyon tutarı üzerinden şirketinizce düzenlenecek faturada yüzde 18 oranında KDV hesaplanması gerekmektedir." denilmektedir.
Murat Batı kimdir? Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı. Çalışma hayatına 2002 yılında Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nda “devlet gelir uzman yardımcısı olarak” başladı. Kariyerine akademide devam etmek üzere bakanlıktaki görevinden ayrıldı. Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı. Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı. “Vergi Hukuku (Genel Hükümler)”, “Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı”, “Türk Vergi Sistemi” kitapları yayımlandı; 40'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı. Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini sürdürüyor. |
