Döviz kurları aşırı yükselirken Sayın Cumhurbaşkanının yaptığı bir açıklama ile başladı her şey. Sayın Cumhurbaşkanı TL'yi destekleyecek mahiyette Kur Korumalı Mevduat hesaplarına geçilmesi halinde elde edilecek menfaatleri teker teker sıraladı. TL hesaplarına dönüşüm sağlayacakların bu şekilde elde edecekleri faizin, kur artışının altında kalması durumunda aradaki farkın Devlet tarafından ödeneceğini ve elde edilen bu gelirin de gelir vergisinden istisna edileceğini yani stopaj yapılmayacağını belirtti. Bu şekilde yapılacak ödemelerin Anayasal sorununu daha önce yazmıştım.
Bu açıklamadan sonraki gün yani 21 Aralık 2022'de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bir duyuru yaptı ve mevzuat düzenlemeleri bu tarih itibariyle peş peşe başladı. Yani önce Sayın Cumhurbaşkanı konuştu, sonra düzenlemeler yapılmaya başlandı. Bugün yani 1 Şubat 2022 tarihi itibariyle üç tebliğ daha yayımlanarak toplamda 13 adet düzenleme/değişiklik yapılmış oldu.
Bunun yarattığı temel sorunu ise düzenlemelerde ciddi hatalar yapılıyor olmasıydı. Sanıyorum kervan yolda düzelir anlayışıyla hareket ediliyor.
29 Ocak 2022 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7352 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu'na kur korumadan kaynaklı elde edilecek gelirin kurumlar vergisinden de istisna edileceğine hükmedildi. Düzenlemede "…bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda…." şeklindeki cümlesinde de görüldüğü üzere istisna edilecek gelire ilişkin vade en az üç ay olarak düzenlendi. Ama 21.12.2021 tarihli mükerrer Resmi Gazete Yayımlanan 2021/14 sayılı Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğin 4'üncü maddesinin 3'üncü bendi "Banka tarafından yurt içi yerleşik gerçek kişiler için 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli ve yurt içi yerleşik tüzel kişiler için 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılır." şeklindeydi. Buna göre yurt içi yerleşiklerin en az altı ay vadeli mevduatları bu dönüşümden yararlanabileceklerdi.
Daha sonra 31 Ocak 2022 tarihi itibariyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğe İlişkin Uygulama Talimatı isimli bir talimat yayımladı. Talimatta vade ile ilgili herhangi bir açıklama yoktu.
Kurumlar Vergisi Kanunu'na eklenen geçici madde ile "Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplar ile ilgili olarak; kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda aşağıda belirtilen kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır" hükmü uyarınca istisnadan yararlanılmak isteniyorsa dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar yani 17 Şubat 2022'ye kadar Türk lirasına çevirmeleri gerekmektedir.
Hala kafalar karışık ise şöyle özetleyeyim tüzel kişiler için TL korumalı mevduat için vade en az altı ay olacak; bu şekilde elde edilen kazançlar ile olur da üç vadeli dahi olsa Kurumlar vergisinden istisna edilecek. Daha da özetle mevzuya, bankalar en az altı ay vadeli bakıyor; Hazine ve Maliye Bakanlığı ise en az üç ay vadeli..
Yani bankalar altı ay vadenin altında geçiş yapmıyor; Maliye Bakanlığı ise bu konuda TCMB'nin bir düzenlemesi yok ama olur da altı ay vadenin altında bir vadeyle ama en az üç vadeyle geçerseniz ben bunu kurumlar vergisinden istisna ederim diyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yayımladığı Tebliğ'de vade ile alakalı hükmü değiştirecek sanıyorum. Ya da umuyorum..
1 Şubat 2022 tarihli Resmî Gazete'de TCMB Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi Hesapları (YUVAM) Hakkında Tebliğ yayımladı. Bu Tebliğin amacı yurt dışında yerleşik vatandaşların yurt dışı bankalardan transfer ettikleri döviz tutarları karşılığında bankalarda açtıracakları döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası cinsinden Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) hesaplarına dönüştürülmesini sağlamaktır.
Yurt dışında oturma veya çalışma izni ya da hakkı bulunan veya adres kayıt sisteminde yerleşim yeri bilgisi olarak yurt dışı adresi kayıtlı olan 18 yaşından büyük Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28'inci maddesi uyarınca Mavi Kart verilenler ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk Lirası'na çevrilerek YUVAM hesabı açabilecekler.
