Hazine ve Maliye Bakanlığı kendi internet sitesinde 2022 yılı Ocak-Ağustos bütçe gerçekleşmelerini az önce yayımladı. Buna göre 2022 yılı Ağustos ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 302,3 milyar TL, bütçe gelirleri 305,9 milyar TL ve bütçe fazlası 3,6 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 279,7 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 26,2 milyar TL olarak açıklandı.
Merkezi yönetim bütçesi 2021 yılı Ağustos ayında 40 milyar 837 milyon TL fazla vermiş iken 2022 yılı Ağustos ayında 3 milyar 586 milyon TL fazla vermiştir. Faiz dışı fazla 2021 yılı Ağustos ayında 54 milyar 494 milyon TL iken 2022 yılı Ağustos ayında 26 milyar 233 milyon TL faiz dışı fazla verildiği görülmektedir.
Aşağıdaki tabloda Ağustos 2021 ile Ağustos 2022 bütçe gerçekleşmeleri karşılaştırılmıştır.
Merkezi yönetim bütçe giderleri Ağustos ayı itibarıyla 302 milyar 343 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz harcamaları 22 milyar 647 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 279 milyar 696 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2022 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 2 trilyon 831 milyar 472 milyon TL ödenekten Ağustos ayında 302 milyar 343 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı ayında ise 105 milyar 703 milyon TL harcama yapılmıştır.
Ağustos ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 186 oranında artmıştır. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2021 yılında yüzde 7,9 iken 2022 yılında yüzde 10,7 olmuştur.
Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 203,9 oranında artarak 279 milyar 696 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2021 yılında yüzde 7,9 iken 2022 yılında yüzde 11,2 olmuştur.
Kur korumalı mevduata Ağustos ayında Hazineden 15 milyar TL ödeme yapıldı. 6 aylık toplam maliyeti ise 75,6 milyar TL oldu.
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ağustos ayı itibarıyla 305 milyar 930 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Vergi gelirleri 271 milyar 858 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 29 milyar 464 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloda 2022 Ocak-Ağustos dönemi vergi gelirleri ve bu vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı gösterilmiştir.
Ocak-Ağustos dönemi bütçe gerçekleşmeleri içinde KDV ve ÖTV’nin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 48,13, dolaylı vergilerin payı yüzde 61 ve dolaysız vergilerin payı ise yüzde 39 olarak gerçekleşmiş.
2021 yılı Ocak-Ağustos döneminde bütçe gelirleri 872 milyar 635 milyon TL iken 2022 yılının aynı döneminde yüzde 102,6 oranında artarak 1 trilyon 768 milyar 320 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
2022 yılı Ocak-Ağustos dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 106,9 oranında artarak 1 trilyon 474 milyar 497 milyon TL olmuştur.
Aşağıdaki tabloya göre 2021 Ocak-Ağustos dönemine göre tahsilat oranı en fazla olan gelir kalemi kurumlar vergisidir. 2021 Ocak-Ağustos döneminde 117 milyar 172 milyon TL tahsilatı olan kurumlar vergisi, 2022 Ağustos ayında yüzde 212,9 artarak 366 milyar 579 milyon TL’ye yükselmiştir.
Geçen yıl aynı döneme göre ÖTV’nin tahsilatında yüzde 81,9 artış görülürken özelliklerden son zamlardan enflasyondan kaynaklı motorlu araçlarda yüzde 112, kolalı içeceklerde yüzde 114,8, alkollü içeceklerde 88,4, petrol ve doğalgazda ise geçen yıl aynı döneme nazaran yüzde 89,2 oranda artış var.
Diğer taraftan dışa bağımlılığımızın ve döviz kurundaki artıştan kaynaklı olarak gümrük vergisi tahsilatı da geçen yıl aynı döneme göre yüzde 131,5 oranında artış göstermiş.
Murat Batı kimdir? Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı. Çalışma hayatına 2002 yılında Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nda “devlet gelir uzman yardımcısı olarak” başladı. Kariyerine akademide devam etmek üzere bakanlıktaki görevinden ayrıldı. Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı. Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı. “Vergi Hukuku (Genel Hükümler)”, “Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı”, “Türk Vergi Sistemi” kitapları yayımlandı; 40'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı. Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini sürdürüyor. |
