“Dünya tarihi”, “uygarlık tarihi” vs. denilince akla nedense Avrupa gelir!
Lafa, “Amerika’nın keşfi ve insanoğlunun puroyla tanışması” diye bir başlıkla başlayacaktım. Ama vazgeçtim. “Dünya tarihi”, “uygarlık tarihi” vs. denilince akla nedense Avrupa gelir! Çünkü, münhasıran Avrupa tarihini anlatan kitaplara bu tür “acayip” başlıklar atılır. Tarih derken de anlatılan Rönesans ve sonrasıdır ! Birileri “insanoğlu için de aynı şeyi söyleyebilir. Neden “insankızı” değil ? Adem ile Havva’nın aynı anda cennette olduklarını Bakara suresi söylemiyor mu? Nereden çıktı bu kaburga kemiği ? Peki “keşfi”ne ne demeli? Orada, sen Dünyadan bir haberken Mayalar, İnkalar… koca koca medeniyetler kurmamış mı ? Columbus ve arkadaşları, kıtaya ayak bastıklarında kadın – erkek birçok Karayip yerlisinin pipo işlevli bir tür kamış yardımıyla bir tür ot yaktıklarını ve dumanını ağızlarında tuttuktan sonra üflediklerini görmüştü. Ancak bu gördüklerinin aslında Avrupa insanı için tütünün keşfi olduğu gerçeğini maalesef hiçbirisi fark edemedi. Çünkü Çin’e geldiklerini sanıyorlardı. Aradıkları şeyse altın ve gümüştü. Ticareti gayet iyi bildikleri için daha önce hiç görmedikleri ve Avrupa’da piyasa değeri olmayan tütünle hiç ilgilenmediler. Tütünün Seville, Cadiz, Moguer, Cartagena gibi İspanyol şehirlerde elden ele dolaşması ve oradan Avrupa’nın tamamına ulaşması için bir yüzyılın geçmesi gerekti. Amerika kıtasındakiler hariç, insanoğlunun tütünle tanışması o nedenle 12 Ekim 1492 tarihinde, kıtanın Christopher Columbus tarafından “keşfi” ile başlar. Ancak Küba’da tütünün Milattan önce 200 – 300 yıl öncesinden bu yana ekildiği bilinmektedir. Küba’da yerliler, gerçek niyetlerini bilmedikleri için Columbus ve arkadaşlarına “cohiba” ikram etmişlerdi. Cohiba, Küba yerlilerinin tütüne verdikleri isimdi. Tobago ise kurutulmuş tütün yapraklarını yakarak dumanını içlerine çektiklerini pipo benzeri tüpün adıydı. Ama Columbus ve arkadaşları ne gördüklerini önemsediler, ne de kendilerine ikram edilen şeyin ticari anlam ve önemini… Ve “cohiba”, bu “keşif”ten sonra Türkçe’mizde tütünün karşılığı olan İngilizce “tobaco” ile yer değiştirdi.
