"Naira... Ringgitti... Şilin... Grivna..."
Bunları daha önce duymuşluğunuz var mı?.. Ne bunlar?..
"- Naira Nijerya para birimi,
- Ringitti Malezya para birimi,
- Şilin Kenya para birimi,
- Grivna Ukrayna para birimi".
Ne alaka?..
Şu alaka:
"Adını sanını duymadığımız bu paraların hepsi dolar karşısında Türk Lirası'ndan daha değerli."
Bu ilk tespit.
İkinci tespit, AKP'nin izlediği ekonomi politikasının sefaletini anlatıyor:
"Yaklaşık yüz ülke arasında dolar karşısında parası en çok değer kaybeden üç ülke var, Türkiye, Rusya ve Mısır. Türk Lirası, Ruble ve Mısır paundu."
Ukrayna savaşıyor ama, parası bizimkinden daha değerli.
Geriye perişan haldeki Ruble ile Mısır paundu kalıyor.
Üçüncü tespit, ne olduğu belli olmayan ekonomi politikası hepimize çok ağır bedeller ödetiyor:
"ZAM... ZAM... ZAM..."
Son birkaç gün içinde durmak bilmeyen bir "zam yağmuru" tepemize iniyor:
"Et yüzde 48, şeker yüzde 31, Internet yüzde 67, çiğ süt yüzde 21, bazı illerde şehir içi ulaşım yüzde 35, TCDD yüzde 9 zam görüyor".
O zamlar orada kalmıyor, zam gören ürünlerden üretilen diğer ürünlere yeni zamlar yansıyor. Örneğin şeker zammı çikolata, her türlü tatlı, hatta dışarıda içilen çay kahve fiyatlarını da etkiliyor.
Hepsi birbirinden ağır bu zamlar içinde hepimizin biraz daha yoksulluğa düşmesine neden olacak olan zam doğalgaz ile ilgili.
"- Doğal gaz geçen yıl on bir kez zamlanıyor,
- Bir yıl içinde yapılan zam oranı yüzde 97.
- Dün doğal gaza konutlarda yüzde 35, sanayide yüzde 50 zam geliyor."
Asıl facia bundan sonra.
Çünkü, doğal gaz zammı başta elektrik, akla gelebilecek her türlü mal ve hizmetin zammını tetikleyen temel bir zam.
Doğal gaz zammı ekmek fiyatını da etkiliyor, çamaşır makinesi, patates, patlıcan, biberi de, ütü, buzdolabı, ayakkabı, gömlek, kuru temizleme fiyatlarını da etkiliyor, akla ne gelirse.
"Doğal gaz zammına TÜİK'in bile dayanması zor, fiyat artışları TÜİK'e göre bile, Mayıs'ta yüzde 60, 70'e doğru yol alabilir."
Doğalgaz zammına gerekçe ararken, o laf kalabalığının arasında BOTAŞ şunu söylüyor:
"Uluslararası enerji piyasalarında yaşanan olağanüstü dalgalanmalara bağlı olarak zam..."
Açtım baktım, BOTAŞ son bir yılda doğalgaza ne zaman zam yapsa, hep aynı teraneyi öne sürüyor, "olağanüstü dalgalanmalar!.."
Evet bir dalgalanma var ama, o dalgalanmanın bizdeki ve diğer ülkelerdeki etkisi çok farklı. Mesele de, zaten bu.
O ‘dalgalanma' farkı şöyle:
"2021 yılında Avrupa ülkelerinde enerji fiyatları yüzde 29 artıyor, bizde yüzde 97 artıyor."
Yüzde 29'a karşı, yüzde 97!..
Neden?..
Şimdi yazının başına dönersek...
Türk Lirası yüze yakın ülke parası arasında dolar karşısında, Rusya ve Mısır ile birlikte, en fazla değer kaybeden üç ülke para biriminden biri.
"2021 yılının Ocak ayından bu yılın Mart sonuna kadar, on beş ayda TL dolar karşısında yüzde 53 değer kaybına uğruyor. Bu çok yüksek bir devalüasyon.
BOTAŞ'ın her sefer gösterdiği ‘olağanüstü dalgalanmayı' filan boşverin, asıl dalgalanma bu, TL'nin çöküşü.Elalemin ülkesinde enerji fiyatları yüzde 29 artarken, bizde yüzde 97 artıyor, TL çöktüğü için böyle oluyor".
‘Olağanüstü dalgalanma' imiş!.. Yemezler!.. Kimse kanmaz buna!..
Peki, bu zam yağmuru neden bitmek bilmiyor?..
TL'deki çöküşten!..
O çöküş neden sürüyor, neden bir türlü bitmek bilmiyor?..
Tayyip Erdoğan iki gün önce yeniden vurguluyor ya:
"Ben ekonomistim!.."
"Ekonomist" olduğu için TL sürekli çöküyor.
"Ekonomist" olduğu için zam yağmuru dinmek bilmiyor.
Hiç bir iktisat kitabında, teorisinde, anlatısında, hatta masalında bile yer almayan, ‘ekonomist' olarak sadece kendisinin bildiği "faiz sebep, enflasyon sonuçtur" macerasının hepimize verdiği ızdırabı, çok ağır yükü her gün yaşıyoruz.
Doğalgaz zammı ve devamında patlayacak zamlar, o maceranın hazin sonucu.
Bu arada...
Dikkat çekici...
Ne zaman doğalgaza büyük zam yapılsa...
"Ya Karadeniz'de doğalgaz buluyoruz!..
Ya da bir başka şey... Bu sefer bizimle İsrail arasında doğalgaz köprüsü kuruluyor!.."
İsrail Cumhurbaşkanı Herzog 9 Mart'ta Ankara'ya geliyor, aradan yirmi gün geçiyor, yirmi gün içinde doğalgaz ile ilgili tek laf yok, doğalgaza zam gelince, ortaya aniden "İsrail - doğalgaz köprüsü"
çıkıyor!..
Garip!..
Zam yağmuru sürerken, Meclis'te yeni "seçim yasası" kabul ediliyor.
AKP - MHP ortaklığının iktidardaki son can simidi olarak.
Çok geniş halk kitleleri bunca yoksulluk ve sefalet içinde yüzerken, her gün iğneden ipliğe zam gelirken, seçim yasası falan hikâye!..
Seçim günü bunların hesabı sorulur!..
AKP - MHP ortaklığının iktidardan gidişini seçim yasası dahil, artık hiç bir yasa durduramaz.