Son on beş, yirmi yılda kitap alma alışkanlıklarının bir hayli değiştiği malum. Büyük indirimlerle kitap satışı yapan internet siteleri, bu süreç içerisinde sektördeki paylarını genişletirken, bağımsız ve küçük kitabevleri bu rekabete dayanamayarak birer birer kepenk kapattı. İnternetin sunduğu indirimler okurlara cazip gelse de, kitapçıya girip kitap keşfetme deneyiminin kaybolması romantik bir şikâyet olarak hep dile getirildi. Rafların arasında dolaşıp, iyi bir okur olarak da öne çıkan, kitapçılarla yapılan sohbet sonrasında bir kitapta karar kılmanın verdiği heyecanı, art arda "sepete ekle"me rutini aldı.
AKP'nin kutlu kültürel iktidar mücadelesi, tabii ki, bu alanı da es geçmedi. Cumhurbaşkanı Danışmanı Fahrettin Altun, Mephisto Kitabevi'nin öne çıkanlar reyonunda çektiği bir fotoğrafı "Yeter artık! Yerli ve milli bir kültür politikasının vakti gelmedi mi? İstiklal Caddesinin göbeğinde bir kitapçıdan..." isyanıyla beraber paylaşıyordu. Bu isyan iktidarın aparatçikleri tarafından yanıtsız bırakılmadı ve Turkuvaz Grubu'na geçen İdefix ve D&R, öne çıkanlar ve çok satanlar reyonlarını adı sanı bilinmeyen İslamcı yazarlarla doldurdu, yine paranın gücüyle ele geçirilen Sabit Fikir dergisi yayın politikasında ciddi bir dönüşümü gerçekleştirdi, (hayali) "yerli ve milli" kültür politikasının yörüngesine girdi. Okurlar tarafından titizlikle takip edilen gazete kitap ekleri de, medyanın AKP eliyle dönüşümünün ardından büyük bir tahribata uğradı.
D&R ve İdefix'in hem mağazalar, hem de internet satışı düzeyinde kapladığı alan düşünüldüğünde, bu hiç de hafife alınmaması gereken bir hamleydi. Kültürel alan içerisinde, ürettikleriyle hasım gördüklerine cevap veremeyen iktidar kanadı, üretilenlerin okura ulaşma kanalını kontrol etme, hatta bu alanı domine etme çabasına girdi. Tıpkı, TRT 2 ve yeni RTÜK Yönetmeliği hamlelerinde olduğu gibi.
İktidarın, elindeki devlet gücüyle gerçekleştirdiği hoyrat müdahalelere karşı şerbetli olan kültürel alan, bu saldırılara da çeşitli cevaplar üretti. Söz gelimi, bu süreç içerisinde, gazete kitap eklerinin kalitesini aratmayan birçok internet dergisi yayına başladı. Sosyal medya, bilhassa Twitter, yayınevlerinin, yazarların ve çevirmenlerin doğrudan okura ulaştığı, yeni çıkan kitaplar hakkında sohbetlerin döndüğü mecralar olarak öne çıktı.
Kültürel alandan üretilen cevapların bir diğeri ise kitap fuarları ve şenlikleri...
TÜYAP gibi büyük fuarların yanı sıra, onlarca küçük fuar ve şenlik ülkenin dört bir yanına dağıldı. D&R tekeli altında görünmez kılınmak istenen butik yayınevleri, bu etkinliklerde okurla buluşurken, söyleşiler ve paneller daha nitelikli bir etkileşime ön ayak oldu. Bu süreçte, belediyelerin sorumluluk alması, kültür politikalarına kitap fuarlarını katması da belirleyici oldu.
Bu yıl ilki düzenlenecek kitap fuarlarından birisi de Maltepe Belediyesi Kitap Fuarı.
9-15 Eylül tarihleri arasında Prof. Dr. Türkan Saylan Kültür Merkezi'nde düzenlenecek olan fuara otuzun üstünde yayınevi katılacak. 9 Eylül Pazartesi günü Orhan Kemal'in oğlu yazar Işık Öğütçü'nün "Orhan Kemal Müzesi ve Orhan Kemal Çalışması" söyleşisi ile başlayacak olan fuarın onur konuğu ise Ahmet Telli.
Futbol'dan, 12 Eylül edebiyatına, yeni medya düzeninden, edebiyat ve sinema ilişkisine dek otuzun üzerinde söyleşinin yer aldığı etkinlikte Hıfzı Topuz, Tayfun Atay, Ataol Behramoğlu, Ahmet Ümit, Adnan Özyalçıner, Erdoğan Aydın, Selim Temo, Orhan Alkaya gibi isimler konuşmacılar arasında. İoanna Kuçuradi ve Betül Çotuksöken'in yer aldığı "Felsefe Nedir? Ne İşe Yarar?" başlıklı söyleşi ise özel bir ilgiyi hak ediyor.
Maltepe Belediyesi’nin ilk defa düzenleyeceği bu fuar, çalışılmış içeriği ile çölleştirilmeye çalışılan kültürel alana ses verirken, diğer belediyelere de kültürel politika üretimi konusunda güzel bir örnek teşkil ediyor. Fuarın direktörü Nurten Geroğlu bu motivasyonu şöyle açıklıyor: "Yaşadığımız dünya kültür ve sanatla iyileşmek zorunda. Bunun için bizler emek vermeliyiz, çaba sarf etmeliyiz. Sayın Başkan Ali Kılıç ve tüm Maltepe Belediyesi ekibi aynı hissiyat ve heyecanla adım atıyorlar".
Sözün özü, kültür, iktidarın baskısıyla, elindeki devasa propaganda aygıtıyla, sınırsız maddi imkânlarıyla diz çökmüyor.
Kendi yolunu yordamını, her koşulda, yeniden yaratıyor.
Maltepe Belediyesi Kitap Fuarı'nın programına şuradan ulaşabilirsiniz.