Yeni yayınlanan bir habere göre, Çinli yetkililer Pekin'deki katı Covid kısıtlamalarına karşı gösteri yapan protestocuları izlemek için cep telefonu verilerini kullanıyor.
Pazartesi günü erken saatlerde büyük ölçüde barışçıl bir şekilde sona erdiği kaydedilen protestoya katılanların bazılarının polisten katılımlarını soran telefonlar aldığı, katıldığını inkar edenlere ise cep telefonu sinyallerinin neden o saatlerde, o protesto alanının yakınlarında olduğunun sorulduğu bildiriliyor.
Bazı göstericilerin, bu durumu tahmin ettikleri, izlenmeye veya kimlikleri tespit edilmeye karşı önlem aldıkları ve gösteri sırasında telefonlarını uçak modunda tuttukları, dolayısıyla polisin kendilerini aramadığı not ediliyor.
Pazar gecesi Pekin'in Liangma Nehri kıyısında toplanan yüzlerce gösterici, aralıksız Covid testlerine ve sokağa çıkma yasaklarına son verilmesi çağrısında bulundu. Bunun 1989'daki Tianmen Meydanı’ndaki demokrasi protestolarından bu yana, Çin'deki en büyük protesto gösterisi olduğu kaydediliyor. Katılımcılar ayrıca sansürü kınadı ve daha fazla siyasi özgürlük çağrısında bulundu.
Cep telefonundan protestocuları takip olayı ABD'de de var. 2016'da New York Sivil Özgürlükler Birliği tarafından elde edilen belgelere göre New York Polisi 2008'den beri StingRay isimli bir yazılım kullanıyor. Benzer şekilde, Şikago'da aktivistlerin bu cihazlarla takip edildiğine dair haberler yayımlandı.
Stingray ve IMSI yakalayıcı cihazlar şeklinde bakarsanız, polislerin bu cihazları kullandığına dair pek çok haber bulabilirsiniz. Çünkü bununla suçlu tespiti de yapılmaya çalışılıyor. Örneğin, 2013'deki Boston Maratonu saldırısı sırasında suçluların cep telefonlarının takibi yapılmış.
Ama bu tür takiplerin yanlış sonuç vermesi mümkün. Telefon verileri üzerinden yakalanan yanlış ve suçsuz insanlar olabiliyor. Örneğin; bir cinayet davasında, Google'un verileri üzerinden tutuklanan Jorge Molina'nın 1 hafta içeride kaldıktan sonra masum olduğu anlaşılmış.
Google'ın bu özelliği ABD’deki kadınlar için temmuz ayında başka bir tehlikeyi ortaya koydu. Amerikan yüksek mahkemesinin 50 yıllık kürtaj kararını bozması sonrasında, muhafazakarların “ihbar siteleri” açmaları ile birlikte, kürtaj ve diğer tıbbi tesislere giden kişilerin konum geçmişi önem kazanınca, Google karar aldı ve bu tür yerlerin yakınındaki konum verilerini otomatik silmeye başladı.
Cep telefonu üzerinden konum takibinin, gerek cep telefonlarının Stingray gibi cihazlarla izlenmesi, gerek ise bizzat telefondaki konum verileri ile takip edilmesi, kişisel veriler açısından bir ihlal. Bu konuya dikkat çeken pek çok uluslararası sivil toplum örgütü mevcut. ABD'de de Adalet Bakanlığı 2015'de buna sınırlama getirme kararı aldı. Ama hâlâ bu durum sürüyor. Amerikalı milletvekilleri de yeni sınırlamalar getirmeye uğraşıyor.
Stingray bir IMSI yakalayıcı cihaz. IMSI "uluslararası mobil abone kimliği"nin İngilizce baş harfleridir. Her abonenin bir IMSI numarası bulunuyor.
Bu cihazlara yönelik ve müşterisi kolluk güçleri olan önemli bir pazar mevcut. 2020 yılı için rakam 125,8 milyon dolar olarak veriliyor ve devamlı büyüyen bir pazar. Aşağıda bu tür cihaz üreticilerinin adları var;
Yazıda geçen StingRay, Amerikalı havacılık ve savunma endüstrisi firmalarından Harris Corp tarafından üretiliyor. Mikrodalga silahlar ve elektronik harp konularında uzmanlaştıkları ve 2019 yılında L3 Technologies ile birleşerek L3Harris Technologies haline geldikleri kaydı var.
Şubat 2015 ile Nisan 2016 arasında İngiltere'deki 12'den fazla şirkete IMSI yakalayıcı cihazlarını Suudi Arabistan, BAE ve Türkiye dâhil olmak üzere devletlere ihraç etme yetkisi verildi. Bu da gözetim teknolojisinin, insan hakları sicili zayıf olan ve gözetim teknolojisini kötüye kullanma geçmişi olan ülkelere ihraç edilmesiyle ilgili eleştirilere neden oldu.
Bugün Türkiye'de hâlâ çoğu yer 2G kapsama alanında. Cep telefonlarımızda da 2G hâlâ çalışıyor. Son 2-3 yıldır pek çok kaynakta 2G'nin çeşitli güvenlik sorunları için uyaran makaleler yoğun bir şekilde yayınlanıyor. Buna karşılık bu yıl başından itibaren Android telefonlarda 2G'yi kapatmak mümkün. Böylece Stingray'lerin takibi engellenebiliyor.
Ayrıca cep telefonunuzun tüm güvenliği için buradaki makaleye de bakabilirsiniz.
