Nazi Almanyası'ndan Erdoğan Türkiyesi'ne... Boğaziçili akademisyenler canınızı sıkmayın, sonunda özgürlük kazanacak

Haber içimi acıtıyor:

Boğaziçi Üniversitesi'nde 16 akademisyen daha uzaklaştırıldı.

Haber şöyle devam ediyor:

Boğaziçi Üniversitesi’nde Naci İnci yönetimi, uzun yıllardır ders veren 16 akademisyenin ders vermesini veto ederek ofislerini boşaltmasını istedi.Cumhuriyet'ten Sena Tufan'ın haberine göre, üniversitelerin ders kayıt dönemlerine kısıtlı bir zaman kala veto kararı veren İnci yönetimi, ders programlarında da sıkışıklık yaşanmasına yol açtı. Ders vermesi veto edilen isimler arasında,  Prof. Dr. İzzettin Önder de yer alıyor. Önder, direniş süresince verilen açık derslere de katılmış ve aktif rol almıştı. Ders vermesi veto edilen 16 akademisyen bulunuyor.Tam zamanlı öğretim görevlisi Can Candan, emekli öğretim üyeleri Cevza Sevgen, Sumru Özsoy, Alpar Sevgen, Nükhet Sirman, Faruk Birtek, Yaman Barlas, Zeynep İlsen Önsan, yarı zamanlı öğretim üyeleri Eren Soyak, Çağatay Sönmez, Onur Güngör, Can Tunca, Banu Aykın Köylüer, Selahattin Yılmaz, İzzettin Önder, Mehmet Akıncı’nın dersleri, bölümlerin talepleri üzerine Fakülte Yönetim Kurulu’nda gündeme geldi. Listedeki öğretim görevlilerinin dersleri kabul edildi ancak rektörlükten onay çıkmadı. Listedeki öğretim görevlilerinden yarı zamanlı olarak ders verenlerin de rektörlük ders açmalarını veto etti.  Cumhuriyet’e konuşan Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tınaz Ekim Aşıcı ders vermesi veto edilen hocaların ofislerinin de boşaltılması istendiğini söyledi. Aşıcı şöyle konuştu:

"Rektörlük, eğer hocalar ofislerini boşaltmazsa biz boşaltırız dedi. Kısmi zamanlı hocaların da Fakülte Yönetim Kurulu tarafından onaylanan derslerinin açılmamasıyla tüm bölümlerin ders programlarında ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Bir yandan da artan bir hızla ve mesnetsiz bahanelerle hocalara disiplin soruşturmaları açıyorlar. Bir yandan korku salıp susturmaya çalışıyorlar, bir yandan da çok değerli hocalarımızı hem idari görevlerinden hem de fiziksel olarak üniversiteden uzaklaştırıyorlar. Tartışmasız bir manzara ortaya çıkıyor. Boğaziçi Üniversitesi’ni hızla tahliye ediyorlar ve kendi artık tamamen hakim oldukları Üniversite Yönetim Kurulu ve Senato vasıtasıyla kendi kadrolarını yerleştiriyorlar. Bu her şeyden önce kamu zararıdır."

                                       Boğaziçi akademisyenleri direnişi sürdürüyor

*****

Aradan beş yıl geçmiş. 20 Şubat 2017'de bu köşede yine üniversite ve akademik özgürlükler üzerine yazmışım,aşağıda yer alıyor.

*****

Üniversite: Hitler'in Almanya'sından Erdoğan'ın Türkiye'sine...

Almanya, 1933, 1934 yılları...Hitler seçim sandığından çıkıp bir darbeyle iktidara oturmuş...Her yerde Naziler'in gamalı haçlı bayrakları dalgalanıyor, kulaklara tek bir slogan çalınıyor:

Yaşasın Hitler!

Önce basın yola getiriliyor, sonra üniversite...Özgürlük boğuluyor!1933'le 1934 yıllarında Alman üniversitelerinden 1800 akademisyen tasfiye ediliyor. Bu rakam bütün akademik kadroların yüzde 15'i. Berlin ve Frankfurt'ta bu oran yüzde 32'ye çıkıyor.

Hitler Almanyası’ndan dışarıya büyük bir beyin göçü başlıyor. O yıllarda Türkiye de Alman bilim insanlarına kapılarını açıyor.Alman üniversitelerinde yaratılan korku iklimi ve ülke çapında körüklenen entelektüel düşmanlığı ile Almanya'da sorgulamak, eleştirmek, devlete itiraz etmek, farklı sesler çıkarmak suç sayılıyor.Artık Almanya'da Hitler'in bakış açısı ve Nazi ideolojisi tek doğru kabul ediliyor.(*)Meydanlarda kitaplar yakılıyor.Ve şair Heinrich Heine’nin o ünlü sözü kulaklara çarpıyor:

Kitapların yakıldığı yerde,gün gelir insanlar yakılır!

Yakılıyor da...Korkunç savaş, Holokost derken, Hitler Almanyası insanlığın başına en büyük felaketlerden birini sarıyor.Münih, 1943 yılı.Hitler'in korku imparatorluğu yalnız Almanya'nın değil tüm Avrupa'nın, Sovyetler Birliği'nin üzerine olanca korkunçluğuyla çökmüş durumda.Münih Üniversitesi...Bir avuç üniversite öğrencisi bir araya gelir, gizli bir örgüt kurarlar. Adı Beyaz Gül olan direniş örgütü.Hitler diktatörlüğüne karşı, Hitler savaşına karşı daktiloyla yazdıkları barış ve özgürlük bildirilerini teksirle çoğaltıp el altından dağıtırlar.Hitler'in gizli polisi Gestapo bir gün Sophie Scholl'la kardeşi Hans Scholl'u üniversitede bildiri dağıtırken yakalar. İki kardeş, mahkemede idam cezaları açıklanırken yargıçlara bağırır:    

Sizlerin sanık sandalyesineoturacağınız günleruzak değil!

İki kardeş karanlık bir avluda giyotine giderken de barış ve özgürlük sloganları atar.Beyaz Gül direniş örgütünün barış ve özgürlük bildirilerinden biri yurt dışına,Stockholm'a kaçırılır ve Hitler Almanyası müttefik güçler tarafındanbombalanmaya başlanırken,Münih semalarından beyaz gül yaprakları gibi atılır.

Yaşanmış bir olay bu. İnternette tesadüfen bulduğum ve hafta sonu seyrettiğim filmin adı:Sophie Scholl, Son Günler.Bu yazıyı sadece içimi acıtan bu filmden dolayı yazmıyorum.Bir nedeni daha var.Buna da pazar günü Gila Benmayor'un Hürriyet gazetesindeki köşesinde rastladım.Nobel Barış Ödülü adayları arasında adı geçen Harvard Üniversitesi'nden Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil (aynı zamanda Harvard'da Sabri Ülker Merkezi'nin başında)şunları söylüyor:

Türkiye on yıldan beri biliminaltyapısına inanılmaz paralaryatırıyor.Ve bunun ürünü var, yanimeyvesini alıyoruz.Kendi programlarını kuruyorlarve başarılı oluyorlar.Ama bu çocuklar gidecekler!Çünkü kendilerini güvendehissetmiyorlar.Yeni nesil bilim insanı çokkırılgan.(...)Bu çocuklar tedirgin.Benim kariyerim nereye gidiyor?..Rektör yarın beni atar mı?..TÜBİTAK ödeneği keser mi?..Kendilerini güvendehissetmiyorlar. ("Bilime çok yatırım yaptık, genç bilim insanlarımızı kaçırmayalım")

Evet öyle, kendilerini güvende hissetmiyorlar.Nasıl hissetsinler ki?Bugüne kadar Erdoğan Türkiyesi’nde üniversiteyle ilişiğikesilen akademisyen sayısı tam 4811.Hitler Almanyası’nda 1800.Akademik özgürlüğün yerle bir edildiği, ifade özgürlüğünün boğulduğu, korku ikliminin geçerli olduğu yerler artık üniversite değil 'kışla'dır.Tek tip insan yetiştirmeyi amaç edinmiş kışlalar...Tehlikenin farkında mısınız?Bugün Türkiye üniversitelerinden büyük bir beyin göçü yaşanmaya başlamış durumda...Bir zamanlar Hitler Almanyası’ndan kaçanlaraTürkiye üniversiteleri kapılarını açmıştı.Şimdi tersi yaşanmakta!Ne yazık ki öyle.

* Karl Dietrich Bracher, The German Dictatorship, The Origins, Structure, and Effects of National Socialism, 1970.