Ekonomik kriz, savaş ve enerji kadar teknolojik buluşlarla da tarihe geçecek bir yıl

Bu yılın başında küresel öngörülerde bulunan raporlara bakınca, yıl boyu gerçekleşen ana konulardan neredeyse komik bir seviyede kopukluk var.

2022 başlarken, Covid - 19 sonrası yeni hibrit iş düzenleri, sağlık sektöründe büyük atılımlar, demografik değişim, sürdürebilirlik ve benzer temaların gündemi belirleyeceği düşünülüyordu.

Elbette bu konularda ciddi ilerlemeler oldu.

Fakat herkesin bildiği gibi geldiğimiz noktada ekonomik kriz, Avrupa'da savaş, küresel dengelerde çatlamalar ve enerji dinamikleri gündeme asıl damgayı vurdu.

Belki uzun bir perspektiften bakarsak, geçtiğimiz yıl ve önümüzdeki yıl için geçerli olabilecek ana öngörü ikisinin de yeni (daha doğrusu, uzun süredir unutulmuş olan) risklerle dolu olduğu ve öngörülmesi çok zor bir döneme başladığımız.

Bu yılki gelişmelerden sonra 2023 için bir öngörüde bulunmak neredeyse saçmalık gibi gelse de enflasyon, ekonomik daralma ve artmaya devam eden jeopolitik gerilim kaçınılmaz görünüyor.

Yani kötümser olmak için daha çok sebebimiz var.

Fakat belki de almamız gereken ders, felaket haberciliğinin bu kadar yaygınlaştığı zamanlarda daha iyimser bakış açılarını da göz önünde bulundurmak.

Ne gibi mi?

En gündemdeki konudan başlarsak, enerji sistemi büyük bir değişimden geçiyor ve bu değişim 2022 yılındaki gelişmelerden dolayı büyük derecede arttı.

Enerji dönüşümü, yani net sıfır emisyonlu bir enerji sistemine geçişimiz, hızlanıyor.

Yıllık temiz enerji yatırımları 1.4 trilyon doları geçerek ve yenilenebilir enerji kapasitesi 340GW'a ulaşarak rekorlar kırdı. Önümüzdeki 5 yılda artacak yenilenebilir enerji kapasitesinin son 20 yılda eklenenden daha fazla olması bekleniyor.

Elektrikli araç satışları 2021'de önceki yılın iki misline çıkarak 6.6 milyona ulaştı ve 2022 verileri açıklandığında tekrar bir rekor kırılması bekleniyor.

Hidrojen ve karbon yakalama ve depolama gibi teknolojilerin dünyanın bir çok yerinde gelişmesi ile var olan enerji sisteminde dönüşmesi zor olan ağır endüstri ve ulaşım sektörlerinde dekarbonizasyon imkanları artıyor.

Daha uzun vadede, daimî olarak 20 yıl uzakta olduğu söylenen füzyon enerjisinin yıllardır görmediği kadar yol kat ederek, Amerika'da ilk kez işlem için gereken enerjiden daha fazlasını üretmeyi başardılar.

Temiz ve sınırsız bir enerji kaynağı bilim kurgu filmlerinden gerçeğe dönmeye çok daha yaklaştı.

Gelişmeler elbette sadece enerji sektörü ile sınırlı değil.

İngiltere'de 'tedavi edilemez' lösemi hastası genç bir kız gen terapisi ile tedavi edildi ve 6 yıl önce keşfedilen tedavi yönteminin kobayı olarak kendisi gibi birçok insan için öncü oldu.

Yale üniversitesinde araştırmacılar, bir saat boyunca ölü olan domuzların hücre işlevini normale döndürüp, ölü olan organları canlandırdılar. Ölümü tersine çevirmenin mümkün olduğunu kanıtladılar.

James Webb Teleskobu uzaya gönderilerek, geçmişe dönük 13.5 milyar yıl öncesine bakmamıza imkan kıldı. Uzay keşfinde yeni bir çağa girdik.

Uzaydan dünyaya olan tehditlere karşı sistem geliştirmek için de NASA bir asteroide uzay aracı çarpma yöntemiyle yörüngesini değiştirmeyi başardı. En azından insanlığı yok etme potansiyeline sahip risklerden birine karşı önlem alabilmemiz için önemli bir gelişme idi.

Bunlar gibi insan sağlığı, yapay zeka, materyal bilimleri ve daha birçok alanda büyük teknolojik gelişmeleri listelemek mümkün.

Siyasette, uluslararası ilişkilerde ve ekonomide ne olursa olsun, bilim önü kesilmeden ilerlemeye devam ediyor. Ve 2022 yılı geleceğimiz ile ilgili iyimser olmak için bize çok sebep verdi.

Bireysel zorlukların arttığı bir dönemde büyük bilimsel gelişmeler veya küresel konulara ümit bağlamak birçok kişiye gereksiz gelebilir.

Ayrıca zor zamanlardan geçenleri, geçtikleri olaylar bittikten sonra daha iyi bir gelecek olduğuna inandırmak oldukça zordur. Fakat tarih boyunca da değişmemiş bir gerçektir.