Kısa bir süre önce hayata veda eden ekonomist ve yorumcu Güngör Uras ile üniversiteden sınıf arkadaşım olan eşi Nuran’la uzun, sanki de hiç bitmeyecek gibi bir dostluğumuz vardı.
Son zamanlarda ben Kıbrıs’ta, o İstanbul’da yaşadığı için Güngör ile ara sıra e-mailleşir veya telefonda konuşurduk.
Bir ay kadar önce, epey zamandan beri temasta olmadığımız aklıma geldi.
Birkaç gün bu düşünce beni dürtüp durdu. Nihayetinde onu aradım, ama telefonu cevap vermedi. Az sonra eşi beni aradı. Güngör hastanede yatıyordu ve kalkma ümidi yoktu. Ama yazmaya devam ediyordu.
Güngör hastanede yatıyordu ve kalkma ümidi yoktu. Ama yazmaya devam ediyordu
Birkaç gün geçince yeniden aradığımda Nuran telefonu Güngör’e verdi ve... Ve kısacık bir süre, ölmekte olan biri ile hayatta kalmakta olan biri ne konuşabiliyorsa onu konuştuk.
Güngör, Türkiye’de çok az yorumcuda bulunan bir niteliğe, saygınlığa, sahip biriydi. Mutlu bir aile hayatı oldu. Dolu bir yaşam sürdü.
Ardından birçok yazı yazıldı.
Ben de ona (ve geride bıraktıklarına) bir şiir çevirdim (umarım çevirinin acemiliğini affeder).
Şiiri İngiliz şair James Fenton ölen bir arkadaşı için yazmıştı.
NYRB, New York Kitap Eleştirisi Dergisi’nin 16 Aralık 1993 tarihli sayısında yayımlandı.*
Ne istiyor olabilir ölüler bizden, Mağaralarından bakarken? Ebediyen feryat etmemizi mi? Deliler gibi bağırıp çağırmamızı, bağrımızı deşmemizi ya da bir eski çağ imparatorunun kölesi gibi boğdurulmamızı mı?
İmparator değildi hiçbir ölü arkadaşım Ve böyle aşırı arzulara sahip. Ne de kinci, Bütün arkadaşlarının böyle eriyip gitmesini, Üzüntü içinde, yaralı ve yıkık Eriyip gitmesini isteyecek kadar.
Sanırım ölüler Yitirdikleri için ağlamamızı ister. Sanırım, onları, durduklarında Bizim devam edecek kadar şanslı olmamızdır en çok etkileyen. Ama zaman onları daha cömert yapacaktır Ve daha az kendileriyle meşgul,,; Ve zaman onları daha cömert yapacaktır Yaşarken oldukları gibi. Ve ne isteyebilirler bizden Hafızamızda saygın bir yerden başka, Sevdikleri bir oda, onlara ait bir koltuk, Ayrıcalık ve ün?
Ve bu şekilde belki ölüler yası bırakırlar Ve belki karşılıklı hesaplarımızı kapatırız Ve belki bir pakt oluşur Ölü arkadaşlar ve yaşayan arkadaşlar arasında. Ölü arkadaşlarımızın bizden istediği Böyle yaşayan arkadaşlar olur.
*İngilizcesi buradan okunabilir