Bu aralar herkesin dilinde asgari ücret ne kadar olacak sorusu var. Asgari ücretin ne kadar olacağına ilişkin çok farklı tahmin ve öneriler var. İktidar Partisi Temmuz 2022 itibariyle asgari ücreti aylık net 4.253 TL'den 5.500 TL'ye yükseltti yani yaklaşık yüzde 30 artış yaptı. Yılın ikinci altı ayında asgari ücret 5.500 TL olarak uygulandı. 2023 yılı için yapılacak artış ise 5.500 TL üzerinden olacak ve sanıyorum asgari ücret en fazla yüzde 40-55 aralığında artacak. Yani 5.500 TL'lik tutar 2023 yılında 7.700-8.500 TL aralığında olacak diye düşünüyorum.
Fark ettiğiniz üzere ben de asgari ücreti "aylık" şu kadar olur şeklinde ifade ediyorum.
Ancak nedense kimsenin fark etmediği bir husus var ki o da asgari ücretin aylık açıklanmasına yönelik herhangi bir hukuki dayanağın olmayışıdır.
Şöyle ki; Asgari Ücret Yönetmeliği'nin 4/d maddesi asgari ücreti; "İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücreti..." olarak tanımlamıştır.
Madde hükmüne göre asgari ücret aylık ya da yıllık değil günlük ödenen bir bedeldir. Oysa Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından açıklanan tutar ne günlük ne de aylık olarak hesaplanmaktadır. Yapılan hesaplamalara bakıldığında her ay 30 gün alınarak dikkate alınarak hesaplama yapılmaktadır. Çünkü 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 88'inci maddesi ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 100. maddesi uyarınca her ay 30 gün olarak dikkate alınmaktadır. Yani SGK matrahı ile brüt ücret aynı algılanmaktadır. Bu çok ciddi bir sorun ve işçi aleyhine maddi bir kayıptır.
Yani Asgari Ücret Tespit Komisyonu, kararını basın yoluyla aylık açıklarken aynı anda Resmi Gazete'de günlük açıklıyor. İlginç değil mi? bence de…
Örneğin 2022 yılının ikinci altı ayına ilişkin asgari ücret tutarıyla alakalı Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı 1 Temmuz 2022 tarih ve 31883 sayılı mükerrer Resmi Gazete'de yayımlandı.
Resmi Gazete'de yayımlanan söz konusu Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı'nda "İşçinin bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretinin; 1/7/2022-31/12/2022 tarihleri arasında (215,70) ikiyüzonbeş lira yetmiş kuruş olarak tespitine, oybirliğiyle," ve Karar Gerekçesinin son kısmında "Alınan karar uyarınca; işçinin günlük asgari ücreti; 1/7/2022-31/12/2022 tarihleri arasında (215,70) ikiyüzonbeş lira yetmiş kuruş olarak belirlenmiştir." şeklinde cümleler bulunmaktadır. Resmi Gazete'de yayımlanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı'nda asgari ücret aylık şu kadar diye bir ifade bulunmamaktadır. Oysa televizyonlarda, basın karşısında "aylık!" açıklandı.
Daha anlaşılır bir ifadeyle Resmi Gazete'deki Karar uyarınca 2022 yılının son altı ayı için günlük (215,70) ikiyüzonbeş lira yetmiş kuruş ödeneceği belirtilmiştir.
Komisyon, Resmi Gazete'de açıklanacak günlük tutarı yani 2022 yılının son altı ayı için olan 215,70 TL'yi 30 gün ile çarparak brüt aylık 6 bin 471 TL'yi bulup bunu basında paylaşıyor. Ancak basına verilen bu tutar aylık ücret değildir; SGK prim matrahıdır.
Peki Asgari Ücret Tespit Komisyonu biz faniler daha kolay anlayalım diye mi bir ayı 30 gün kabul edip bunu aylık brüt ücret olarak açıklıyor?
Elbette hayır ama sebebini de bilmiyorum. Bildiğim şey ise açıklanan tutarın asgari ücretlinin 5 günlük eksik ücretine mâl olmasıdır.
Bir daha söylüyorum; açıklanan tutar aylık SGK matrahıdır. Yani sürekli çalışan bir işçinin bir ayda 31 gün bile çalışsa 30 günlük SGK prim tutarının hesaplandığı tutardır. Yani 360 günlük tutardır.
Yıl 365 gün değil mi? Ben de öyle biliyorum.
Nerede 5 günlük ücret? Cevabını varın siz bulun.
Murat Batı kimdir? Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı. Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı. Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı. "Vergi Hukuku (Genel Hükümler)", "Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı", "Türk Vergi Sistemi" kitapları yayımlandı; 60'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı. Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini halen sürdürmektedir. |
