Puronun tadı nasıl anlaşılır?

İnsanın tat alma ve koku alma duyuları sabit değildir ve her zaman aynı çalışmaz. Gün olur, “bugün hiç tadım yok” deriz. Bunun da ötesinde pek çok insan, hayatlarının değişik dönemlerinde tat alma veya koklama duyularının değişikliğe uğradığına şahit olur. Bunun çok değişik nedenleri vardır ve önemli bir kısmı doktor nezareti gerektirebilir. Puro dumanı, insan dilinin değişik yerlerindeki reseptörleri harekete geçirerek bazı duyulara yol açar. Bir puronun tadını ve dokusunu doğru anlayabilmek için insan dilinin nasıl çalıştığını ve hangi bölgelerin uyarılmasıyla, ne tür duyuların harekete geçtiğini bilmek gerekir. İnsanın dilinde dört temel bölge vardır. Bu bölgelerde her biri farklı tatlara duyarlı respiratörler vardır. Bunlara tat tomurcukları diyelim. Bu tomurcuklar tatlı, tuzlu, acı ve ekşi olmak üzere dört temel tadı algılamamıza yarar. Tatlı şeyler yediğimizde dilimizin uç kısmı uyarılır. Çünkü tatlı şeylere duyarlı tomurcuklar dilimizin uç kısmında bulunur. Tuzlu şeyler yediğimizde ise yan kısımlardaki tomurcuklar uyarılır. Dilimizin arka kısmı ekşi şeyler yediğimizde hareketlenir. Acı şeyler ise dilimizin ortasından arka tarafına kadar uzanan kısımda etki yapar. Puro dumanı dilimizi, yiyecek ve içeceklerden farklı bir şekilde etkiler. Eğer uyarı sadece dilin uç kısmındaysa puro için tatlı denir. Ama bu, puronun gerçekten tatlı olduğu anlamına gelmez. Ağzınızın suyu akıyorsa, dilinizin arka tarafı, yani ekşi tada duyarlı kısmı uyarılmış demektir. Aynı şekilde bu uyarı da, puronuzun gerçekten ekşi bir tada sahip olduğu anlamına gelmez. Puro içerken insan, tadı sadece çağrışım yoluyla algılar. Bu nedenle çoğu zaman koku da (aroma) çağrışıma hizmet eder. Hatta kimileri koku olmadan çağrışım yoluyla puronun tadını anlamanın mümkün olmadığını iddia eder. O nedenle burun dili tamamlar. Doğrusu biz de bu kanaatteyiz. Hülasa; puro içerken dilimizin hangi kısmının uyarıldığına dikkat ederek puronun tadı hakkında hüküm veririz. Not: Bu konuyla ilgili güzel de bir “erkek” fıkrası vardır. O zaman tadı neden şekerli değil diye :)  Ama burası bayanlara da açık bir sayfa…