Güney Afrika Maliye Bakanının sözleri bizim için önemli çünkü Türk lirasının en kuvvetli ilişki içinde olduğu para birimi Güney Afrika randı. TL ve rand uluslar arası piyasada birlikte ve aynı yönde h
Dün Güney Afrika Maliye Bakanı Pravin Gordhan, hükümetinin ülkedeki döviz kurlarına müdahale etmesinin beklenmemesi gerektiğini söyledi.Güney Afrika… Maliye Bakanı…döviz kurları…Bunlar bizi neden ilgilendirsin diyorsanız, bu kısa yazıya bir göz atın lütfen.Dünyada yaklaşık 200 ülke var. Bunların bazılarında aynı para kullanılıyor; örneğin birçok Avrupa ülkesi Euro kullanıyor. Bazı ülkelerin para birimleri ise ABD doları ya da başka bir para birimine sabitlenmiş şekilde işlem görüyor. Geriye 100 ülke kaldığını varsayalım. Bu durumda bile Dolar/TL, Euro/TL, Dolar/Yen, Sterlin/Dolar gibi binlerce para çifti var. Doğal olarak ekonomisi dengeli büyüyen ülkelerin paraları uluslar arası piyasada daha fazla işlem görüyor. Son yıllarda TL de bu paralardan biri oldu.Bazı para çiftleri arasında pozitif bazıları arasında ise negatif ilişki vardır. Örneğin en yakından izlediğimiz Euro/Dolar ile Sterlin/Dolar arasında çok güçlü bir pozitif ilişki var. Sterlin/Dolar yükselmeye başladığında Euro/Dolar da yükselmeye başlar. Benzer bir ilişki Dolar/İsviçre Frankı ve Dolar/Japon yeni arasında da var.Bazı para çiftleri ise ters yönlü hareket ederler. Örneğin Euro/Dolar yükselişe geçtiğinde Dolar/Frank düşmeye başlar. Sterlin/Dolar yükselirse, Dolar/Yen düşmeye başlar. Tabii ki bunlar aynı oranda hareket etmezler. TL kurları içinde bu tür bir ilişki olduğunu tahmin edersiniz. Çok güçlü olmamakla birlikte, Euro/Dolar ve Dolar/TL arasında ters yönlü bir ilişki var. Euro/Dolar yükseldiğinde, genellikle Dolar/TL kuru düşmeye başlıyor.Şimdi en başa dönelim…Güney Afrika Maliye Bakanının sözlerine…Bu bizim için önemli çünkü Türk lirasının en kuvvetli ilişki içinde olduğu para birimi Güney Afrika randı. TL ve rand uluslar arası piyasada birlikte ve aynı yönde hareket ediyor. Aşağıdaki grafik son iki yılda dolar/TL ve dolar/rand kurlarındaki değişimi gösteriyor.
Kırmızı renkle gördüğünüz Dolar/rand kuru, göçen yıl Eylül ve Ekim aylarında hızlı bir yükseliş gösteriyor. Siyah çizgi ile gösterilen dolar/TL kurunda da aynı hareketi görüyoruz.Rand, 2009 yılında diğer para birimlerine karşı ortalama %27 oranında değer kazandı. Bu da ülkede üretim yapan şirketlerin karlılıklarını azaltıyor ve ülkenin ihracatını güçleştiriyor (Aynı sorun Türkiye için de geçerli). Geçen hafta IMF’den gelen bir açıklama ise, randın %16 oranında aşırı değerli olduğuna vurgu yapıyordu.Ülkenin Maliye Bakanı tarafından yapılan “kurlara müdahale etmemiz söz konusu değil” anlamındaki sözler, randın değer kazanmaya devam etmesinin önünde büyük bir engel olmadığını gösteriyor. Bu, TL’nin de önümüzdeki dönemde değer kazanabileceği yönünde bir işaret olarak algılanabilir.
