EMO Yönetim Kurulu Üyesi Özdağ: Elektriğin yüzde 80’inden fazlasını özel şirketler üretiyor; kesintilerin nedeni elektrik enerjisinin piyasalaştırılması

Türkiye’de İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere birçok ilde elektrik kesintisi yaşandı. Yaşanan kesintilere ilişkin bakanlıktan yapılan açıklamada, hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle elektrik talebinde aşırı bir artış meydana geldiği ve kesintinin nedeninin talebin karşılanmasında yaşanan sorunlar olduğu ifade edildi. 

Yaşanan elektrik kesintilerini T24 yazarı Fusün Sarp Nebil'e değerlendiren Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Özdağ, yaşanan kesintilerin temel sebebinin elektrik enerjisinin piyasalaştırılması olduğunu söyledi. 

TIKLAYIN - Enerji Bakanlığı'ndan elektrik kesintisi açıklaması

''Yaşadığımız şey belki  kötünün iyisi de olabilir''

Elektrik enerjisinin yüzde 80’inin özel şirketler tarafından karşılandığını belirten Özdağ, ‘’Bugün yaşadığımız şey belki  kötünün iyisi de olabilir . 5 bin megavatlık güç dengelemesi yapılmasa belki de yine dünyanın sayılı sistem çökmesini yaşayacaktık. 20 temmuz - 5 ağustos arası bu ülkede yıllardan beri elektrik enerjisinin en tepe tüketildiği dönemlerdir. Bu tarihler kuraklık ve sıcaklık etkisinin en yoğun yaşandığı dönemlerdir. Hidroelektrik santrallerindeki su seviyesinin düşmesi sürpriz bir şey değildir. Kuraklık sıcaklık meselesi öngörülmeyen bir şey değildir. Bütün bunlar öngörülebilirken, niçin biz bugün bu kesintiyi yaşıyoruz. Bu tamamen sistemini yönetilememesinin, bu ülkeyi yöneten siyasi yönetimin enerji yönetiminin bize hesap verme zorunluluğu hissetmemesinden kaynaklanıyor’’ dedi. 

''Biz bunun bir yönetim zaafiyeti olduğu görüşündeyiz''

5 bin magavatlık bir talep fazlalığının böyle bir kesintiye neden olmaması gerektiğini dile getiren Özdağ, elektrik harcamasının kurulu gücün yarısı kadar olduğunu ancak buna rağmen kesintilerin yaşandığını ifade etti. Kurulu gücün yüzde 15’inin elektrik üreten tesislerin kendi iç harcaması olarak kabul edilmesi durumunda bile 98 bin mergavatlık kurulu gücün yüzde 70’inin kullanılabilir olması gerektiğini söyleyen Özdağ, şöyle konuştu: 

‘’Bizim yaptığımız görümeşlerden 50 bin megavatın üzerinde anlık tüketim olmuş. Ama buna rağmen bizim 20 bin megavata yakın bir kurulu güç kapasitemiz var. Peki nasıl oluyor da 20 bin yediğimiz olduğu bir yerde 5 bin megavatı yönetemiyoruz. Biz bunun bir yönetim zaafiyeti olduğu görüşündeyiz. Şu anda belki kendi evinde yaşam destek ünitesine bağlı olan insanlar var. Belki birçok sanayi tesisinde anlık üretim sırasında bunu tolere edemeyecek tesisimiz var. Ulusal bazda bir şeyden bahsediyoruz. Ulusal ölçekli afet sırasında bunlar beklenebilir ama şu an böyle bir durum yok. Dolayısıyla bir biçimde izah edilebilir olması gerekiyor. 

''En büyük zafiyet elektrik enerjisi üretimin özelleşmesi''

‘’Bizim yıllardan beri dikkat çektiğimiz hususlardan biri şu; 2001 yılında elektrik piyasası kanunu yürürlüğe girdikten sonra elektrik enerjisini alınır satılır bir meta olarak değerlendirilmeye başladığı günden itibaren kamunun elektrik enerjisinde yeni yatırımlar yapmasının bir anlamda önü kapatıldı. Ve birçok elektrik tesisimiz özelleştirildi. Bugün geldiğimiz noktada Türkiye'de üretilen elektriğin yüzde 80’den fazlasını özel şirketler üretiyor. Yaklaşık yüzde 19 kadarı da kamu tarafından üretiliyor. En büyük zafiyet de bu’’ 

Yaşadığımız kesintilerin temelinde yatan elektrik enerjsiinin piyasalaştırlmasıdır. Bunları resmi kaynaklardan doğrulama olanağımız olmayabilir bazıları ticari sır anlamındadır ama özellikle elektrik fiyatlarına baktığımızda belki özel sektör üretim tesislerinin fiyatları beğenmediğini düşünüyorum’’