Görme engelli avukata “İki tanık bulamadın mı, körsün" dediği iddia edilen savcı, HSK'ya şikâyet edildi

İstanbul Barosu Engelli Hakları Merkezi, görme engeli meslektaşları Mümin Özeken’e “İki tanık bulamadın mı? Körsün, okuyamazken neden hazirun oluşturmamakta ısrar ediyorsun” dediği iddia edilen savcı E.G.’yi Hakimler Savcılar Kurulu’na (HSK) şikâyet etti. Çağlayan Adliyesi'nde toplanan avukatlar, “Görme engelli avukatlar yok sayılamaz” dedi.

Görme engeli avukat Mümin Özeken, iddiaya göre 5 Nisan Avukatlar Günü'nde kendi adına işlem yapmak için gittiği Çağlayan Adliyesi'nde, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nda görevli savcı E.G.’nin “İki tanık bulamadın mı? Körsün, okuyamazken neden hazirun oluşturmamakta ısrar ediyorsun” ifadelerine maruz kaldı.

İstanbul Barosu Engelli Hakları Merkezi’nde görevli avukatlar, bugün Çağlayan Adliyesi’ndeki Atrium alanında basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasına HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu ve çok sayıda avukat katıldı.

Avukatlar adına basın açıklamasını okuyan Engelli Hakları Merkezi Yürütme Kurulu Üyesi Deniz Yazgan, şunları söyledi:

"5 Nisan 2022 Salı, Dünya Avukatlar Günü’nde, görme engelli meslektaşımız avukat Mümin Özeken, bir suç duyurusunda bulunmak üzere İstanbul Çağlayan Adliyesi’ne gitmiş ve suç duyurusu bağlamında dosyadan sorumlu Cumhuriyet savcısının ‘İki tanık bulamadın mı? Körsün, okuyamazken neden hazirun oluşturmamakta ısrar ediyorsun’ gibi aşağılayıcı ve damgalayıcı söylemlerine maruz kalmıştır. Meslektaşımız, asistanının yanında olduğunu ve tanımadığı bir başka kişinin varlığına gerek duymadan işlemi tamamlayabileceğini belirtse de Cumhuriyet savcısı, müşteki ifadesi almayı reddetmiş ve diyaloğun sonunda meslektaşımızı odasından çıkarmıştır."

Belirtmek isteriz ki Türk Borçlar Kanunu’nun 15. maddesi uyarınca görme engellilerin talepleri halinde imzalarında şahit aranır. Aksi takdirde görme engellilerin imzalarını el yazısı ile atmaları yeterlidir. Noterlik Kanunu’nun 73. maddesi uyarınca, ‘Noter, ilgilinin işitme, konuşma veya görme engelli olduğunu anlarsa işlemler engellinin isteğine bağlı olmak üzere iki tanık huzurunda yapılır. İlgilinin işitme veya konuşma engelli olması ve yazı ile anlaşma imkânının da bulunmaması hâlinde iki tanık ve yeminli tercüman bulundurulur.

"Bir Cumhuriyet savcısının açık olan yasa sözünü bilmemesi gibi bir durum kabul edilemez"

Tarafı olduğumuz uluslararası sözleşmeler ve ulusal normlardan açıkça anlaşılmaktadır ki engelli bir kişi, desteğe gereksinim duymadığını belirtiyor ise o kişinin edilgenleştirilerek, adeta bir nesne yerine koyularak, tanımadığı kişilerin içinde bulunduğu bir hazirun ile işlem yapmaya zorlanması hukuka aykırıdır ve bir Cumhuriyet savcısının açık olan yasa sözünü bilmemesi gibi bir durum kabul edilemez.

"Savcılar, tüm kişilerin kanun önünde eşit olma hakkına saygı duymalı"

Savcılar İçin Etik ve Davranış Biçimlerine İlişkin Avrupa İlkeleri, kısaca Budapeşte İlkeleri’nin ‘Genel olarak mesleki davranışlar’ başlığı altında savcılar, tüm kişilerin kanun önünde eşit olma hakkına saygı duymalı; cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasi veya diğer görüşler, cinsel yönelim, ulusal veya sosyal köken, ulusal azınlığa mensup olma, mülkiyet, doğum, sağlık, engellilik ve diğer her türlü statü temelinde herhangi bir kişiye karşı ayrımcılık yapmaktan sakınmalıdırlar.

"Hakimler Savcılar Kurulu Kanunu bağlamında yaptırıma tabidir ve suç oluşturur"

63 yaşında görme engelli bir avukatın engelliliği dolayısıyla ayrımcılığa uğraması, avukatlık mesleğine başlarken ettiği yeminden ayrı ve aşağıda düşünülerek hak arama özgürlüğünden yoksun bırakılması engelli ayrımcılığıdır, sağlamcılıktır. Hakimler Savcılar Kurulu Kanunu bağlamında yaptırıma tabidir ve suç oluşturur.

"Görme engelli bir avukatın aşağılandığına, ayrımcılığa uğradığına şahidiz"

Avukatlık mesleğinin engelli kişilerce bağımsız biçimde yapılamayacağına ilişkin söylemler, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa’mız bağlamında ayrımcılık yasağına aykırıdır. Yasalara açıkça aykırı olan engelli kişinin istemi ve rızası hilafına şahit bulundurma istemini kabul etmiyoruz. Ancak kendimizden emin bir şekilde belirtiyoruz ki bugün, görme engelli bir avukatın aşağılandığına, ayrımcılığa uğradığına şahidiz. Hukuksuzluğa şahidiz. Görme engelli avukatları gerçek bir avukat gibi değerlendirmeme teşebbüsüne şahidiz.

Meslektaşımızı aşağılayıcı muamelede bulunan Cumhuriyet savcısını Hâkimler Savcılar Kurulu’na şikâyet ettiğimizi, olayın takipçisi olduğumuzu kamuoyuna saygı ve kararlılıkla bildiririz."

Kaynak: ANKA