Dün dış piyasaları iki önemli gelişme etkiledi.
Dün dış piyasaları iki önemli gelişme etkiledi. Bunlardan birincisi, etkisi Asya ülkelerinde daha çok hissedilen, Çin’in imalat sanayi üretimindeki gelişmeydi. Çin’de sanayi üretimi 9 aydır ilk kez arttı. Bu gelişme hem borsa endekslerini yukarı taşıdı, hem de bölgedeki birçok para biriminin değerini yükselmesine neden oldu. İkincisi ve bizi daha çok ilgilendireni, Avrupa Birliği’ne ait 2009 ve 2010 tahminlerini açıklanmasıydı. Henüz son tahminlerin üzerinden üç ay geçmiş olmasına rağmen, AB tarafından yeni tahminler yapılması ve bu tahminlerin Ocak ayında yapılan tahminlere göre büyük ölçüde değişmesi oldukça dikkat çekici. Örneğin Ocak ayında yapılan tahminlerde AB ekonomisinin 2009’da %1.8 küçülmesi 2010 yılında ise %0.5 büyümesi öngörülmüştü. Dün yenilenen tahminler ise 2009’da %4, 2010’da ise %0.1 küçülme yönünde. Yani, büyüme oranı tahmini üç ay öncesine göre 2 katından fazla kötüleşmiş göstermiş durumda. Biliyorsunuz, AB ülkelerinin çoğunda işsizlik oranındaki artış, ABD, Türkiye ve Asya ülkelerinin gerisinde seyrediyordu. Tahminler bunun devam edeceğini gösteriyor olsa da, işsizlik oranında da beklenenin ötesinde bir artış bekleniyor. Ocak ayında yapılan tahminler işsizlik oranının 2009’da %8.7, 2009’da %9.5 olacağı yönündeydi. Oysa dün açıklanan tahminler oranın 2009’da%9.4, 2010’da ise %10.9’ yükseleceğine işaret ediyor.
AB | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 |
Büyüme % | 2.9 | 0.9 | -4.0 | -0.1 |
İşsizlik % | 7.1 | 7.0 | 9.4 | 10.9 |
Kamu Dengesi/GSYİH | -0.8 | -2.3 | -6.0 | -7.3 |
Kamu Borcu/GSYİH | 58.7 | 61.5 | 72.6 | 79.4 |
Enflasyon | 2.4 | 3.7 | 0.9 | 1.3 |
Benzer bir sapma kamu borcunun hasıla toplamına oranında da görülüyor. 2009 tahmini %67.4’ten, %72.6’ya, 2010 tahmini ise %70.9’dan %79.4’e çekildi. Aynı şekilde, kamu açığının hasıla toplamına oranı tahmininde de%4.4’ten, %6’ya revizyon yapıldı. Bütün bunlardan çıkan sonuçlar şöyle özetlenebilir: • AB ekonomisi krizin ilk dönemlerinde küresel çalkantıdan daha az etkileniyor gibi görünüyorduysa da işin aslı öyle değil. • AB ekonomisi, genel olarak, krizden daha geç etkilenmeye başladı, fakat toparlanma sürecinde de geriden gelecek. • Birçok AB ülkesi, diğer gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin aksine, 2010’da da küçülmeye devam edecek. • Bütçe açıkları ve kamu borç stoku artmaya devam edecek ve bu artış beklentilerin ötesinde olacak. Tahminlerin Türkiye ayağı ise IMF tahminlerine göre daha iyimser. Ekonominin bu yıl %3.7 küçülmesi, gelecek yıl ise %2.2 büyümesi bekleniyor. Hatırlarsanız, geçen hafta IMF Türkiye’nin 2009’da %5.1 küçülmesini beklediğini açıklamıştı. Bu bakımda AB tahminleri, birkaç hafta önce Nazım Ekren, Kemal Unakıtan ve Mehmet Şimşek tarafından açıklanan %3.6 oranındaki küçülme tahmine oldukça yakın.
